5 December 1891.
295
geweest en er ook provinciesgewijze geen eenheid ingebracht
is zoo brengt het oud-archief in Noord-Brabant in deze
geen ander licht. De provincies bestonden toch vroeger uit
tal van deelen, die gedeeltelijk met elkander niets te maken
hadden en ieder een eigen hoofdplaats, zetel van Bestuur,
en archief bezaten. De meeste archieven bleveu na de
zelfstandigheid van die deelen in de oude residenties en
daaraan ontleenen wij de omstandigheid, dat de meest
doorslaande bewijzen, alsnog in het archief hier ter stede
te vinden waren.
Het laatst der vorige eeuw, het tijdvak van vóór en na
den brand bracht de menigvuldigste bestuursverwisselingen
teweeg totdat wij in het begin der 19de eeuw onder de
Fransche overheersching alle personen op franschen voet
tot Departementen zien vervormd en Breda toen behoorde
bij het departement des deux Nethes, waarvan het gouver
nement te Antwerpen zetelde.
Terwijl nu van daar uit alle handelingen met Rijks
gebouwen domeinenmilitaire inlichtingenjustitieole in
zettingen gedirigeerd werdenheeft men alleen kunnen
vinden dat met de inlijving dezer gemeente in het fransche
Keizerrijk ook de administratie der Justitie op franschen
leest werd geschoeid en zich eigendunkelijk autoriteit heeft
gesteld over het bezit van het Tuchthuis.
In het provinciaal archief van Antwerpen vindt men over
het tijdvak van 18121816 velschillende bescheiden be
trekkelijk de tuchthuizen van Breda, hoofdzakelijk over
administratie en beheer onder het departement des Deux
Nèthes, maar te vergeefs is aldaar gezocht naar oirkonden
die bewijzen zouden dat het rasphuis in handen van het
Rijk is overgegaan.
Ook sedert de stad Breda is teruggekeerd uit den staat
dei' overheersching, blijk uit de archieven dezer gemeente
hoegenaamd niets van eene overdracht van dit eigendom
van 8tadt en Lande van Breda aan het rijk rnaar staat het
voor ondei'gtteekende ook vast, dat het Tuchthuis eenvoudig
door de Nederlandsche administratuur is in bezit genomen,