5 Juni 1897.
151
het gasverbruik te doen toenemen, waartoe eene flinke ver
laging - geen half werk zeer zeker het meest kan bij
brengen.
Die verlaging zal voordeel aanbrengen en ons sterk maken
tegen de concurrentie. Thans telt Breda slechts 1100 gas-
verbruikers, terwijl men elders, in gemeenten van ongeveer
gelijken omvang als Breda, 2000 gasverbruikers telt. Spreker
durft derhalve den raad het voorstel tot verlaging met 1 cent
met gerustheid aanbevelen in de overtuiging, dat 1897 ons niet
beschamen zal en financieele schokken niet zullen plaats
hebben.
De heer Van Hal acht het onnoodig de bijlagen der me
morie van toelichting op het voorstel der heeren Rombouts
c.s. te onderzoeken, omdat de daarin voorkomende cijfers wel
correct zullen zijn, doch zijne bezwaren zijn gegrond op het
beginsel. Liever had spreker uitstel van behandeling gezien
om dat hem en andere leden de gelegenheid ontbroken heeft
de zaak a tête reposée te kunnen overwegen.
Om de geschiedenis der gasfabriek behoorlijk te kunnen
releveeren, behoort men terug te gaan tot 1858, het jaar van
oprichting der fabriek. In 1865 gingen reeds stemmen op
tot verlaging van den gasprijs, doch men beriep zich toen op
eene trapsgewijze verlaging. Dit schijnt dan ook het hoofdidée
der ontwerpers te zijn geweest.
Door de baten der fabriek wordt tegemoet gekomen in
een tekort, hetwelk anders door belasting zou moeten worden
gedekt.
In zijn werk over staathuishoudkunde acht mr. Vissering
het niet ongeoorloofd, dat vooral gemeenten van kleinen
omvang, die slechts ééne gasfabriek bezitten, in de exploitatie
daarvan eene financieele onderneming zien.
Het gas te Breda staat reeds op lagen prijs en ondanks de
herhaalde aanvallen, heeft men steeds een doorsneeprijs van
verschillende gemeenten in Nederland behouden.
Eene positieve zekerheid, dat door verlaging van den gas-
