23 October 1897.
289
reeds in de memorie van toelichting is vermeld, om in deze
nauwkeurige vergelijkingen te maken, heeft toch gemeend,
den tijd, die tusschen deze en de voorafgaande vergadering
ligt, te moeten benuttigen door liet vragen van inlichtingen
bij die gemeenten, wier bevolking varieert van 37 000 tot
20 000 inwoners. Van deze gemeenten, ten getale van 16,
zal spreker er 4 buiten beschouwing laten, namelijk Dor
drechtMaastricht en Schiedayn, alwaar nog nachtwakers
dienst doen, en Apeldoornwaar, in verband met de uitge
strektheid, alleen veldwachters en een drietal vaste wakers
zijn aangesteld. Door de overige gemeenten met Breda te
vergelijken, zal spreker trachten te bewijzen, dat deze ge
meente, in verhouding met haar zielental, de sterkste politie
macht bezit en daarin door geene andere gemeente wordt
geëvenaard.
In geene enkele gemeente zijn zooveel hoofdagenten als
te Breda. Verder het aantal agenten in verhouding bren
gende met het zielental, is gebleken dat Tilburg 1 agent
telt op 1947 inwoners, Gouda 1 op 1312, Deventer 1 op
1260, Helder 1 op 1145, Enschede 1 op 1067, Zwolle 1 op
863, Nijmegen 1 op 839, Leeuwarden 1 op 805, Delft 1 op
802, 's-Bosch 1 op 800, Breda 1 op 788 en Kampen 1 op
760 inwoners. Kampen wint het dus oogenschijnlijk van
Breda, doch men verlieze niet uit het oog, dat Kampen
uitgebreide buitenbezittingen heeft; men denke slechts aan
het Kampereiland. Bovendien vorderen de visscherijen aldaar
voortdurend toezicht en waarvoor geregeld 1 agent dienst
doet. Daarbij komt nog, dat Kampen geen maréchaussée
heeft en Breda wel.
De hulp der maréchaussée is niet gering te schatten.
Uit de daaromtrent verkregen inlichtingen is spreker ge
bleken, dat de maréchaussée dienst doet bij kermissen,
carnaval en bij alle volksverzamelingen.
Bij buitengewone gelegenheden, zooals o. a. tijdens het
bezoek van Hare Majesteit de Koningin, wordt de brigade
nog met elders gestationneerden versterkt. Ook bij brand