258 1 September 1908.
„Bij eigen beheer breiden zich de rechtstreeksche be
moeiingen van den technischen directeur of architect gaan-
„deweg meer en meer uit, niet alleen door de uitbreiding
der gemeente, maar ook omdat de consequentie mede
brengt, om, als dat systeem het meest verkieselijk wordt
„geacht, dan ook zooveel mogelijk alles zelf te doen, als
„verfwerk, smids- en loodgieterswerk enz. Eene verdoe
ming van werkzaamheden is dan noodzakelijk, maar ook
„hierin ligt eene groote moeielijkheid, daar veelal dan het
„eigenlijk beheer wordt overgebracht van den eersten meest
„bekwamen en hoogst bezoldigden ambtenaar op den twee-
ben in rang en zoo vervolgens.
„Dit bezwaar vervalt bij aanbesteding, omdat dan de
„hoofdambtenaar slechts af en toe, de opvolgende b.v.
„wekelijks en de ondergeschikte ambtenaaren dagelijks, het
„werk, doch niet de werklieden zelve hebben te contro-
„leercn.
„Wordt dus bij meer omvang en meerdere belangrijkheid
„der werken ook zooveel meer gevorderd van de energie
„van den betrokken hoofdambtenaar en al is dit ook voor
„beide systemen het geval, toch komt het ons voor, dat
„het controleeren van een groot aantal werklieden bij eigen
„beheer in niet geringe mate diens taak verzwaart.
„De daaraan verbonden administratie is niet gering en
„de eisch des tijds laat niet toe, dat deze anders dan zeer
„minitieus gevoerd worde.
„De vraag doet zich nu voor, of wel bij eene gemeente
„van eenigen omvang alle onderhoudswerken kunnen wor-
,,den aanbesteed
„Van de door ons bezochte plaatsen geven Haarlem en
s-Hertogenbosch daarop een volkomen antwoord. In beide
„plaatsen wordt sedert meer dan 20 jaren schier alles aan
besteed, zonder dat klachten voorkomen omtrent het dege
lijk onderhoud.
„Alleen voor Haarlem is daarop evenwel eene uitzondering
„te maken voor het straat- en rioolwerk, waarvoor eenige
„vaste werklieden in dienst zijn, omdat dit werk ook vor-
