29 November 1912.
393
haren oorsprong vindt in de woningwet en de raad
die wet heeft toe te passen. Er wordt dus wel eens
onrechtvaardig geklaagd.
Een 20-tal jaren geleden hebben velen hier reus
achtig geprofiteerd van de uitbreiding der gemeente.
Vol on zijn er wel bij gevaren, anderen daarentegen
verloren veel geld, hetgeen echter niet is toe te
schrijven aan te strenge bepalingen der bouwver
ordening, doch aan gebrek aan speculatieinzicht.
De kamer van koophandel moet wel beslist reden
hebben gehad, toen zij die regels in haar verslag
neerschreef. Spreker is het er echter niet mede eens,
dat industrie en handel hier belemmerd worden,
hetgeen hij door enkele cijfers uit de verslagen van
de kamer van koophandel wil trachten aan te
toonen.
In 1870 bedroeg het aantal werklieden, in indus-
triëele ondernemingen werkzaam, 947, de kracht
werktuigen in verschillende fabrieken hadden eene
gezamenlijke paardenkracht van 102. Het aantal
schepen, dat in de haven kwam bedroeg 591 met
een gezamenlijken inhoud van 34039 tonnenmaat.
In 1880 bedroeg het aantal arbeiders 2568, de
krachtwerktuigen hadden een gezamenlijke paarden
kracht van 161, het aantal schepen bedroeg 1049
met een tonneninhoud van 75090. Dit verslag spreekt
van toenemende handelsbedrijvigheid.
In 1890 bedroeg het aantal arbeiders 3383, de
krachtwerktuigen hadden toen een gezamenlijke paar
denkracht van 2570. Dit verslag spreekt van eene
snelle en in bloei toenemende uitbreiding der fabrieks
nijverheid. Het aantal schepen bedroeg 1454 met
een tonneninhoud van 110852. Dat was minder dan
in 1889, tengevolge van den zeer vroeg in't najaar
ingevallen strengen vorst.
