10 DECEMBER 1915. 803
leeszalen. Waar nu de regeering voorgaat in de sub-
sidieering van leeszalen en zelfs eene aparte commissie
van voorlichting heeft ingesteld, begrijpt spreker niet,
waarom de gemeente haar steun zou moeten onthouden.
Amersfoort heeft twee leeszalen, eene R. K. en eene
neutrale. Beiden worden door het rijk en de gemeente
gesubsidieerd en staan onder toezicht. Nu kan spreker
van de regeering niet aannemen, dat zij iets tot alge
meen nut zal verheffen, als zij meent, dat het niet zoo
is. En zeker niet, als het confessioneelie vereenigin-
gen geldt.
De vraag, door wie de subsidie betaald wordt, is
onverschillig. Het geld komt uit de gemeentekas, waar
in alle belastingschuldigen bijdragen. Het is eene vraag,
die bij dit onderwerp niet beantwoord behoeft te wor
den. Godsdienst of politieke belijdenis hebben met deze
subsidie niets te maken.
De zienswijze van den heer T e y c h i n dat de ver-
eeniging eerst moet trachten met eigen middelen rond
te komen is het paard achter den wagen spannen. Elke
vereeniging, die uit eigen middelen kan bestaan, komt
niet om subsidie. Een tramwegonderneming b.v., die
voldoende rente afwerpt komt ook niet om subsidie.
Alleen in het begin, als zoo'n onderneming dikwijls
met moeielijkheden te kampen heeft, ziet men wel eens,
dat ze om steun komt vragen. De subsidie strekt dus
tot dekking van het te kort. Als men zegt, dat eene
leeszaal niet van openbaar belang is, moet men geen
subsidie geven, anders wel.
De vraag, hoe burgemeester en wethouders tot de
verhouding van f 1000.— voor de eene en f350.voor
de andere leeszaal zijn gekomen, wil spreker nog kort
beantwoorden. Hierbij zijn tot grondslag genomen de
cijfers van Amersfoort, welke door het Rijk zijn vast-
