640
27 DECEMBER 1933.
depressieachtik het niet uitgesloten, dat het volk evenals elders
naar een zondebok gaat zoeken. En als dan het stelsel van
volksvertegenwoordiging, waaraan fouten kleven als aan elke
menschelijke instelling, door welbespraakte volksleiders als
de oorzaak van de misstanden wordt aangewezen, wat won
der als dan het volk, dat niet tot in zijn onderste lagen tot
juist en alomvattend oordeelen in staat is, dat stelsel wil af
schaffen.
Komt daar dan nog bij, dat groepen van personen, die
vroeger het heft in handen hadden, gaarne de vroegere
positie zouden herwinnen
dat anderen, die het commandeeren en gehoorzamen ge
woon zijn zonder dat met hen overleg wordt gepleegd en
die met hun minderen ook geen overleg plegen, meenen dat
zóó ook in het openbare leven gehandeld moet worden om
succes te kunnen boeken;
dat weer anderen, die ook reeds vroeger er het land aan
hadden, dat speciaal arbeiders aan het bespreken van het
algemeen belang mee deden, in het fascisme een middel
meenen te zien om dezen uit te sluiten;
dat weer anderen het nationalisme propageeren, waarvan
de bestaande partijen maar weinig willen weten;
dat nog anderen, en dat zijn er velen te keer gaan
tegen de overmatige belastingen, die zij moeten opbrengen,
dit toeschrijven aan het onverstand der huidige regeerders;
dat groepen, die een belangrijk deel der bevolking uitma
ken, snakken naar regeeringshulp, zonder dat deze hen be
reikt;
dan behoeft men zich niet te verbazen, dat velen tot een
radicale verandering van het stelsel willen komen.
Mijnheer de Voorzitter. Ik acht dit van geen belang voor
hen, die lid zijn van Gemeenteraad, Provinciale Staten, IIe en
Ie Kamer; daarmede zou ik althans geen rekening willen
houden.
Maar ik acht het wel van belang voor het volk zelf. Het
kan toch voor menschen, die hun belangen begrijpen hun