27 OCTOBER 1947
743
ven, maar zelfs hechter aaneengesmeed dan bij de oprichting, of wel,
met een variant op een gezegde van Van Hogendorp, zij is wit vaste
grondslagen ontwikkeld geworden en ontwikkelt zich nog dagelijks,
zulks ten spijt vooral van het reactionnaire gedeelte van ons volk, dat
door middel van haar organen geen gelegenheid voorbij laat gaan, om
te trachten de ongunst der tijden op de P.v.d.A. af te schuiven- Zeker,
M. d. V-, bij de verkiezingen die in zicht beginnen te komen, zal nog
moeten blijken of de P-v.d.A- al dan niet stemmen zal hebben ingeboet.
Wanneer dit onverhoopt het geval zal blijken te zijn, dan is dit een ver
schijnsel dat niet voor de P.v.d-A-, maar voor ons volk als geheel
verontrustend is.
Een zwenking naar rechts of naar links van dat deel der kiezers, dat
bij geen enkele partij is aangesloten en stemmen beschouwt als deel
neming aan een weddenschap, zal in de praktijk blijken wedden op het
verkeerde paard te zijn geweest. Het is in ons land nu eenmaal zo, dat
in de naaste toekomst geen enkele politieke partij de volstrekte meer
derheid kan behalen en dat voor het vormen van een regering samen
werking van twee of meer partijen nodig is- Zou de P-v-d.A. door
teruggang van haar stemmenaantal van een toekomstige regering geen
deel uitmaken, dan zal elke coalitie blijken minder progressief te zijn
dan de tegenwoordige en zal de lijn der ontwikkeling in de richting
van een waarlijk democratische en socialistische samenleving, welke
zich thans weliswaar moeizaam en slechts zeer geleidelijk beweegt,
onderbroken worden. De P.v.d.A- zal, in de oppositie gedrongen, zich
zelf kunnen blijven en het partijbelang zal geen schade hebben geleden-
Onze partij heeft door haar afhankelijkheid van de andere partijen in
de regering in meerdere gevallen, door schipperen het algemeen be
lang boven het partijbelang weten te stellen en is bereid om dit ook
in de toekomst te doen- Zij heeft de partij als zodanig daarmede geen
dienst bewezen en het zichzelf allerminst gemakkelijk gemaakt. Over
tuigd dat haar streven gericht is op het algemeen welzijn van ons ge
hele volk, overtuigd ook, dat zij innerlijk kerngezond is, zien wij dan
ook die verkiezingen met gerustheid tegemoet. De P.v.d.A- is gebleken
een eenheid te zijn, welke geen verbrokkeling in eigen gelederen be
hoeft te vrezen- Dit kunnen niet alle partijen zeggen en met name le
K-V-P. kan allerminst gerust zijn dat in haar gelederen geen scheuring
komt. De verdeeldheid in die partij omtrent de economische vraagstuk
ken blijven voor haar een permanent gevaar en de verschillen van op
vatting over de Indonesische kwestie zijn in die partij veel groter dan
in welke andere partij ook. Wij verheugen ons daarover geenszins,
want wij weten maar al te goed, dat elke scheuring leidt tot verbrok
keling en slechts koren is op de molen van hen die terug verlangen
naar een meer conservatieve politiek- Dit gevaar blijft permanent de
K.V-P- bedreigen, omdat wanneer een politieke partij haar grondslag
vindt in een bepaalde religie, zij ten opzichte van de practische politiek
nooit een eenheid kan vormen. Naar buiten kan men dit een tijd vol
houden, de onderlinge verschillen zullen te eniger tijd niet meer te
overbruggen zijn en de openlijke actie van Weiter cs. tegen het beleid
van de K-V-P- levert daarvan het bewijs.
Ook in Breda, en hiermede M. de V. ben ik dan met mijn algemene
beschouwingen weer teruggekeerd in onze veste, ook in Breda zit die
actie niet stil, maar als ik het goed beluister vindt die actie toch
slechts belangstelling bij een klein deel van de bevolking. Ik heb hier
voor mij de indertijd in De Stem verschenen samenstelling van het
voorlopig Katholiek comité van Actie Welter-Bajetto- Daarbij mogen
enkele prominente namen zijn, hun gezag in politieke kringen is daar
aan geenszins evenredig en de namens dit comité geruime tijd geleden
