2 DECEMBER 1948
346
Aldus zou de mogelijkheid bestaan, dat via de medische dienst
van een bepaalde Bedrijfsvereniging of G.A.B. de financiële con
sequenties van een ziektegeval op een andere Bedrijfsvereniging
afgewenteld worden; dit moet zeker nimmer tot het werk van de
hulp voor onvolwaardige arbeidskrachten gaan horen.
C. Tot de categorie,, welke, hoewel hersteld, slechts geleidelijk
ingeschakeld mag worden in het arbeidsproces, behoren op de
eerste plaats, die personen, die lijdende waren aan tuberculose,
zowel van de longen als van andere organen; voor deze personen
bieden de diverse en gevarieerde gemeentelijke bedrijven een
pracht gelegenheid, weer ingeschakeld te worden.
Als los arbeider, later te beoordelen door de C.B. arts, wanneer
deze weer geheel als volwaardig zijn te beschouwen zij het dan
ook met een enkel klein voorbehoud, wat betreft de arbeidsom
standigheden.
Na deze uiteenzetting over de verschillende onvolwaardige ar
beidskrachten komt evenwel de grootste moeilijkheid n.l. de te
werkstelling, en wel omdat de meeste grote bedrijven, ook de
gemeente, vóór de indiensttreding een geneeskundig onderzoek
eisen. Ieder bedrijf wil om verschillende redenen zo voordelig mo
gelijk werken, zodat niet licht een iets groter ziekterisico geno
men zal worden, zodat b.v. personen met een doorgemaakte tuber-
culeuse aandoening, een iets verhoogde bloeddruk, een persoon met
één oog, een zelfs gering asthma bronchiale, spraakgebrekkigen,
niet aangenomen zullen worden.
En toch is het van groot sociaal belang, dat niet iedereen met
een lichte afwijking, uit dien hoofde, geweigerd wordt; zeker de
gemeentelijke overheid dient voor haar eigen inwoners enige soe
pelheid te betrachten.
Deze moet zeker geen genoegen nemen met slechts de aan de
bedrijven opgelegde verplichting van 2»/o onvolwaardige arbeids
krachten op te nemen; want behalve deze 2% heeft toch juist de
gemeente, door zijn sterk gevarieerde werkzaamheden, de moge
lijkheid, een aanzienlijk groter percentage zowel blijvend te helpen,
als tijdelijk tot aan de volledige aanpassing productief werk te
geven.
Hierbij dient dan eerst een algemene lichamelijke keuring plaats
te hebben, met indicatie tot bepaalde werkzaamheden en een psy
chotechnische analyse, en daarna kan dan bij geschiktheid gedu
rende een aantal maanden als proef gewerkt worden, waarna aan
weer een eventuele aanstelling. Ik ben mij ten volle ervan bewust,
dat het ongewenst zou zijn van de gemeentelijke diensten een
onderdak voor teveel minder volwaardige arbeidskrachten te ma
ken. Doch we moeten er wel van overtuigd zijn, dat juist een groot
aantal z.g.n. onvolwaardige arbeidskrachten, absoluut niet onvol
waardig is voor hen geschikt werk. En bovendien het aantal per
sonen, dat geholpen moet worden is meestal veel geringer dan
oppervlakkig gedacht wordt. Tot voor kort was het cijfer onvol
waardige arbeidskrachten van de G.W.A. 10% van het aantal
werkzoekenden, nu werden deze cijfers der onvolwaardigen door
het gebrek aan arbeidskrachten wel gunstig, zodat deze bij een
eventuele toename der werkeloosheid zeker aanmerkelijk hoger
zullen komen te liggen, omdat bij vele bedrijven, met name de
kleinere, doorgaans de onvolwaardigen het eerste geëlimineerd wor
den.
Van het G.A.B. hier ter plaatse, mocht ik enkele cijfers ontvan-