B.L.O.
vakbe-
iroons-
voor-
:rk in
;elijke
hij bij
de fi-
vast-
oorts
drage
Het
1 niet
n ten
spre-
iester
elijke
1 ge-
uden
celijk
bur-
ntter
Uw
eren.
gaat
heid
rden
roor-
lrist.
3UW.
zaak
d te
lenis
ge-
erk-
l er
iter,
lijke
ken
ons
oor
van
uw.
11 APRIL 1956 111
Wanneer we de lijn doortrekken zou het mogelijk kunnen zijn dat hier
tussen U en de pastoor der kerk conflicten ontstaan. Het subsidie dat U
wilt verlenen Mijnheer de Voorzitter, bedraagt ruim 100.000.— Zijde
lings wordt dit gemotiveerd, dat uit stedebouwkundig oogpunt het bou
wen van een toren wenselijk is. Ware het vanuit een beleidsoogpunt
bezien niet verstandiger geweest, wanneer in overleg met het kerkbe
stuur de toren voor gemeenterekening zou worden gebouwd en eigendom
van de gemeente zou zijn gebleven? Een voorstel in deze geest zou voor
iedereen acceptabel zijn geweest en de gehele Bredase gemeenschap zou
dit als een verrijking van de stedebouwkundige schoonheid der stad
kunnen aanvaarden. Buitendien Mijnheer de Voorzitter, heb ik tegen
de wijze waarop Uw college dit voorstel aan de Raad doet, practische
bezwaren. De Raad krijgt eigenlijk maar twee cijfers: de totale bouw
kosten en het percentage der subsidie van 20. Het is mij onmogelijk
na te gaan of de genoemde bedragen in evenredigheid zijn met wat
redelijkerwijs aan kosten voor het bouwen van een kerk vereist is. De
aan de Raad verstrekte gegevens zijn te summier om zelfs maar een
globaal oordeel te kunnen vormen omtrent de gevraagde sommen. Maar
zoals gezegd Mijnheer de Voorziter, is dit materieel bezwaar niet het
belangrijkst. Voorop staat voor mij dat de kerk en de kerkelijke gemeen
schap geheel onafhankelijk van de burgerlijke overheid haar primaire
taak dient te vervullen. Hetzelfde in beleidsopzicht verwacht ik van Uw
college. Nu uit Uw voorstel blijkt dat Burgemeester en Wethouders hier
anders over denken, zie ik mij genoodzaakt, Mijnheer de Voorzitter, mijn
stem aan Uw voorstel te onthouden.
De heer VERMEULEN meent dat het goed is eveneens mededeling
te doen van het standpunt van de grootst mogelijke meerderheid van
zijn fractie. Spreker wil beginnen met de opvatting van de heren Toxo-
peus en Samson als zou de overheid ten deze geen taak hebben te be
strijden. De bevordering door de overheid van het algemeen welzijn
beperkt zich niet alleen tot materiële zaken doch bestrijkt ook geestelijk
terrein. Het zou uiteraard wenselijk zijn als geen beroep op de overheid
zou behoeven te worden gedaan. De omstandigheden brengen echter
mede dat dit noodzakelijk is geworden, omdat het anders niet wel mo
gelijk is kerken te stichten. Spreker wil gaarne mededeling doen van
de opvatting van een humanist over deze vorm van subsidiëring. In het
orgaan van het humanistisch verbond „Mens en Wereld" zet Prof.
Dr. K. v. d. Berg dit standpunt als volgt uiteen:
„Hieruit vloeit onmiddellijk het recht en de plicht van de overheid
voort om overal alle genootschappen, waarin gelijkgezinden ten aanzien
van deze hoogste goederen verenigd zijn (indien nodig) te steunen,
opdat zij hun hoge taak op aanvaardbare wijze zullen kunnen verrichten.
Het is hierbij uiteraard onverschillig of deze gelijkgezindheid bestaat
ten aanzien van een godsdienstige, van een pantheistische, dan wel van
een humanistische overtuiging. Zodra dit laatste niet wordt aanvaard,
is godsdienst weer regeringszaak geworden in de ontoelaatbare vorm
van dit gezegde". Ik ben dan ook van mening, dat het op de weg van
Uw gemeentebestuur ligt subsidies aan enig kerkgenootschap of enige
andere „levensbeschouwelijke" vereniging te verlenen, wanneer blijkt
dat van de lidmaten in gemoede niet kan worden verlangd dat zij de
geldelijke lasten, welke redelijkerwijze nodig zijn, zelf volledig dragen.
Het hoogste geestelijke goed van onze medemens moet ons dit offer
gaarne doen dragen, ook als ons eigen geestelijk goed een ander is. De
onverdraagzame, die in het bezit van de enige eeuwige waarheid meent
te zijn, zal dit standpunt wellicht niet kunnen aanvaarden. Dit mag
voor de verdraagzame geen reden zijn anders te handelen dan zijn plicht
hem voorschrijft. De in de laatste tijd veelbesproken gemeentelijke sub-
