14 DECEMBER 1960
567
een grotere capaciteit van de sluizen in Dintelsas tot een snellere afvoer
van het water zou hebben geleid. Een derde oorzaak is gelegen in de toe
nemende cultivering van vroegere zandgronden, vooral in België, met een
daaraan gepaard gaande uitstekende drainage; dit alles bevordert een
snellere afvoer van het water in de richting van Breda. De overstroming
had tot gevolg dat de riolering een averechts effect opleverde.
De technische berekeningen zijn gebaseerd op de van oudsher bekende
gegevens inzake de hoogste waterstanden. Er zijn nu nieuwe uitgangs
punten ontstaan en er zal rekening mede moeten worden gehouden dat
overstromingen als de jongste zich kunnen herhalen.
Niet kan worden ontkend dat de bruggen bij een dergelijk hoge water
stand een remmende invloed uitoefenen. Bij de Haagpoortbrug is een ver
val van 31 cm genoteerd. Een dergelijke brug is geconstrueerd op vroeger
bekende gegevens. Deze zijn nu door de feiten achterhaald. Samenvattend
kan dus gesteld worden dat hier sprake was van een complex van oor
zaken.
2. Wat heeft de politie gedaan? Op 5 december des morgens heeft
deze alarm geslagen toen bleek dat de westelijke dijk van de Aa of
Weerijs bij de Plaswijckbrug was doorgebroken, althans op enige plaatsen
gaten vertoonde. Het waterschap is hiervan onverwijld in kennis gesteld.
Evenals tijdens de wateroverlast in oktober werd de uitvoering van de
nodige maatregelen door het waterschap aan de Nederlandse Heidemaat
schappij opgedragen. Door de diensten van openbare werken, beplantingen
en vervoerbedrijf zijn werklieden afgestaan, terwijl de leiding bij de Heide
maatschappij bleef berusten. Door bemiddeling van de burgemeester is
de territoriaal bevelhebber van de gebeurtenissen op de hoogte gesteld
en er dient met erkentelijkheid te worden vermeld dat deze direct zorg
heeft gedragen voor de hulp van bekwame krachten, n.l. de pontonniers.
Later is ook de L.S.K. ingeschakeld. Op deze wijze is ongetwijfeld groter
onheil voorkomen.
De brandweer heeft gezorgd voor de nodige lichtaggregaten, de B.B.
zorgde voor lieslaarzen. De politie zorgde voor de afsluiting van wegen
en de omlegging van het verkeer. Enkele stadsgedeelten en panden moes
ten van het elektriciteitsnet worden uitgeschakeld. Op 6 december is het
vervoerbedrijf begonnen om met drie pompinstallaties kelders leeg te pom
pen. Gedurende de daarop volgende dinsdag, woensdag en donderdag zijn
alle beschikbare pompen ingeschakeld, terwijl ook vanwege de gemeente
's Hertogenbosch hulp werd verleend. Het is wel gebleken dat bij dit
werk met veel beleid te werk moest worden gegaan. Er waren n.l. 1000
verzoeken om hulpverlening, terwijl men toch een redelijke spreiding van
het materieel moest nastreven. Daarbij komt dat men wel eens werd
weggeroepen voor zeer urgente gevallen, zoals ziekenhuizen en scholen,
iets wat wel eens weerstanden opriep. Verwacht mag worden dat aan
het einde van de week aan alle verzoeken om hulp zal zijn voldaan.
3. Aan de raad is nu een uitgewerkt voorstel voorgelegd inzake het
treffen van noodvoorzieningen tot een bedrag van rond ƒ300.000,—. Wet
houder Vermeulen zal dit nog nader toelichten.
4. Op langere termijn zullen in nauw overleg met de waterschappen
meer definitieve maatregelen moeten worden genomen. Ongetwijfeld zul
len deze zeer hoge kosten veroorzaken, zeker wanneer de Haagpoortbrug
en eventueel andere bruggen een grotere doorlaatcapaciteit moeten krijgen.
Tenslotte wil spreker opmerken dat wel is gebleken dat in gevallen
als het onderhavige de coördinatie tussen burgemeester en wethouders en
de takken van dienst, ook onderling, voor verbetering vatbaar is. In de
eerste plaats zal daarvoor een verbetering van de communicatiemiddelen
