21 MAART 1961
81
leuning als loopvlak of zelfs als rijwielpad werd door U niet als reëel
of als uitlokking gevreesd. De bestuurders en bevolking dezer stad heb
ben zij het na enige aarzeling deze leuning nu zelfs met over
tuiging aanvaard, op esthetische en functionele gronden. Ik memoreer
deze kleine recente anecdote niet om bij mijn toehoorders alsnog enige
twijfel of huiver te wekken t.a.v. Uw maatstaven of maatgevoelens, maar
om aan de hand van dit genoeglijk voorbeeld des dagelijksen levens te
illustreren, welke markante plaats, welke goodwill Uw goed gefundeerde
en met overtuiging verdedigde oordelen en adviezen steeds in het college,
in de diverse raadscommissies en in deze vergadering hebben gehad.
En hiermede kom ik aan dat andere belangrijke facet, dat ik mij in
de aanvang van mijn toespraak gesteld heb voor U te ontvouwen, n.l.
dat specifiek-eigene, markante, dat Uw persoonlijkheid en veelzijdige
werkzaamheid heeft gekenmerkt en waaraan het gemeentebestuur en
Uw stadgenoten steeds zo grote betekenis hebben gehecht. Dat facet is
niet zozeer de bekwame ingenieur of de gezag-dragende legitime direc
teur in U, want deze zijn er meerdere in en buiten de ambtelijke dienst.
Dat is ook niet Uw administratief-rechtelijke en bedrijfs-economische ta
lent, hoewel deze combinatie van eigenschappen al tot de hoge uit
zonderingen behoort, maar dat is vooral wat de sociologie pleegt te
noemen de „maatschappelijk prestige-leider" in U. Dat is degene, wiens
autoriteit niet zozeer op bevel of macht enerzijds, op gehoorzaamheid
anderzijds berust, maar wiens invloed veeleer berust op prestige, over
wicht en uitzonderlijke begaafdheid. Het is degene zegt de Amster
damse hoogleraar Dr. G. Kuiper die er in slaagt anderen in een
bepaalde situatie, bepaald samenlevingsverband, tot een bepaald doel
en tot goede samenwerking te brengen. Het is degene, die door de
veelheid van situaties en milieus waarin hij verkeert soms zijns ondanks
de leidersrol vervult, autoriteit heeft en uitoefent op meer dan één
terrein en die zich daardoor doet gelden op het hele samenlevings- en
cultuurpatroon van een stad of streek.
Het lijkt verantwoord een ogenblik langer stil te staan juist bij deze
locaal en sociaal zo belangrijke functie door U tot voorbeeld van Uw
medeburgers, op voortreffelijke wijze vervuld. Want als legitiem leider
van de dienst van openbare werken modelleerde U de stad, de stads
uitbreiding en de nieuwe industrieterreinen enz., maar als maatschap-
pelijk-prestige-leider, als voortreffelijk econoom en onderhandelaar mo
delleerde U mede, de nog belangrijker industrievestigingen. U model
leerde niet alleen de feestterreinen, maar ook mede de feesten zelf van
Breda-Oranjestad, KMA en Nu Breda 1961. Kwam daar de Lim
burger enigszins naar boven? Niet alleen projecteerde U rondwegen of
invalswegen maar U vocht tevens voor het behoud en de aankleding
van het landschap en de ontwikkeling van de recreatiegebieden. En
gaat U zo maar door: het zijn Uw veelzijdige kwaliteiten, Uw prestige
en aanzien, Uw realiteitszin, en onderhandelingstalent welke juist wezen
en oorzaak zijn van het feit, dat gij Uw primaire functie van directeur
openbare werken zo uitstekend en gemakkelijk hebt vervuld en niet
omgekeerd. Niet de kunde van de ingenieur of directeur maar uw ta
lenten en creativiteit hebben 't U gemakkelijk gemaakt Uw taak en po
sitie als directeur op eminente wijze te vervullen. Gij hebt dan ook Uw
betekenis in deze stad niet ontleend aan de belangrijkheid van Uw
ambt, maar integendeel door Uw persoonlijkheid en talenten nieuwe luis
ter aan Uw ambt toegevoegd.
Betekent dit nu ook, dat de beraadslaginen tussen U en degenen,
die bestuursverantwoordelijkheid hebben te dragen steeds geruisloos of
rimpelloos verlopen zijn? Ik moet dit natuurlijk als vanzelfsprekend ont
kennend beantwoorden.
Het is duidelijk, dat er in die 10 jaren wel eens een z.g. „rolconflict" is
