12 FEBRUARI 1970
81
kanten geleden hebben en mensen die zelf geen lidtekens uit de oor
log hebben overgehouden kunnen daar beter over zwijgen. Er zijn
mensen die wèl recht van spreken hebben, maar die zeggen niets.
De geschiedenis rondom de opvoering van dit stuk van De Sade
is zeer punctueel en uitvoerig door de heer van der Werff behandeld.
Ik zou nog op een ander aspect van deze zaak willen wijzen. 20%
van de Bredase bevolking is volgens de heer van der Zwan niet katho
liek. Is er dan eigenlijk door dit verbod van het college geen discri
minerende houding aangenomen ten opzichte van dit bevolkingsdeel,
dat wellicht het stuk van De Sade wel had willen zien? Hij die het niet
wil zien, blijve thuis. Als er een programma op de t. v. komt dat mij
niet aanstaat, dan draai ik gewoon de knop om; dat is heel simpel.
Is het voorts niet onjuist dat een bepaald toneelstuk op het pro
gramma van de schouwburg wordt gezet, om het dan vlak voor de uit
voering te verbieden? Hebben de mensen van D. A. T. nu niet het recht
een fikse schadevergoeding te eisen? Zij zullen toch ook wel een planning
gemaakt hebben, enz. Ik geloof dat het college wat dat betreft de ge
meente nog op kosten heeft gejaagd ook!
Op Bouvigne heeft men een aantal mensen laten opdraven, ge
meenteraadsleden incluis, om een bepaald politiek image te behouden.
Ik verdenk er velen van dat zij deze affaire hebben gebruikt om stem
metjes te winnen voor de a.s. verkiezingen, wel wetende dat een één-
mansfractie niet twee kanten op kan praten, waarvan ik trouwens toch
geen voorstander ben. Vanavond kan men evenwel constateren dat in
bepaalde fracties wel de politiek van de dubbele bodem wordt toege
past. Wat dat betreft moet ik de protestants-christelijke fractie nog een
pluim op de hoed steken, omdat die in ieder geval radicaal tegen is.
Nu men deze kwestie heeft gebruikt om er een politiek klapstuk van te
maken, ben ik vóór de opvoering van het stuk van De Sade. Laat men
dat toneelstuk desnoods één keer opvoeren. Als het dan werkelijk zo
godslasterlijk is als wordt beweerd, dan acht ik de Bredase bevolking
gezond genoeg om tegen een volgende opvoering te protesteren. In
het een of ander buitengewoon gemeen sexueel werkje, waarin ook
De Sade werd besproken, stelde de schrijver: wee het volk dat zo de
genereert, dat het geen grenzen meer kent; welk volk zal de fakkel
van de beschaving en de cultuur overnemen, etc. Elk fatsoenlijk mens
zal erkennen dat er ergens grenzen zijn die geëerbiedigd moeten worden.
In dat opzicht heb ik respect voor uw besluit, maar ik kan geen enkel
respect opbrengen voor het feit dat u dat besluit met twee andere men
sen hebt genomen, zonder er anderen over te raadplegen. Ik neem aan
dat er wel contact is geweest met de K. V.P. -fractie, maar dat is nu
juist het kwalijke. Wat betreft de door enkele raadsleden geuite mening
dat het seniorenconvent erin gekend had behoren te worden, wijs ik erop
dat ook dat niet helemaal opgaat, omdat er in deze raad zes fracties
zitten en niet die vier welke in het seniorenconvent vertegenwoordigd
zijn.
Ik zal het hier voorlopig bij laten, ik geloof dat ik wel duidelijk
geweest ben.