921
17 OKTOBER 1974
mij voorstellen dat de samenwerkende elektriciteitsproducenten een stij
ging van het aantal verontrusten met 20 0per jaar nog eens willen be
studeren, maar ik vind dat wij wel recht hebben op de getallen. De hier
genoemde getallen ontleen ik aan De Stem en aan een radioverslag.
De bevolking die zich in deze enquête zeer duidelijk en in snel
toenemende mate verontrust toont neemt hierbij de mening over van tal
loze vooraanstaande wetenschapsmensen die al eerder tot bezinning maan
den. Ik kan in dit verband bijvoorbeeld citeren uit het rapport van een
werkgroep van de "Pugwash-eonferentie"een internationale groep van
geleerden uit verschillende vakgebieden, die men werkelijk niet vaneen
beperkte politieke achtergrond kan beschuldigen. Naar hun mening moet
het --op grond van de mogelijke ernstige en tot nu toe onopgeloste pro
blemen betrekking hebbend op de verwerking en lozing van afval, op het
onwettig onttrekken aan reactoren en opwerkingsinstallaties van splijtma-
teriaal en op het vrijkomen van grote hoeveelheden radio-actief mate
riaal ten gevolge van ongelukken, sabotage of oorlogshandelingen --
ernstig in twijfel worden getrokken of het gewenst is zich nu al volledig
toe te leggen op kernsplijting als belangrijke bron van energie voor de
mensheid. In het voorbijgaan wil ik uit deze uitspraak twee punten lich
ten, waarover enkele raadsleden enigszir- badinerend hebben gesproken.
Door deze serieuze wetenschapsbeoefenaien wordt gesproken over het on
wettig onttrekken aan reactoren en opwerkingsinstallaties van splijtmate-
riaal, alsmede over sabotage en oorlogshandelingen. Nu ben ik het met
de heer Van Duijl eens dat men geen kretologie moet bedrijven, maar
in dit geval zijn wij van mening dat "kretologie" geen goede term is.
Wij spreken hier over serieuze moeilijkheden waarop de politici en de
bestuursorganen zowel in ons land als in de gehele westerse wereld geen
juist antwoord hebben. Ook de rol die de multinationals in dezen zou
den spelen dient nader te worden uitgediept. Op dit ogenblik wil ik daar
niet dieper op ingaan, maar ik wil er op wijzen dat bijvoorbeeld hetPo-
lemologisch Instituut in Groningen, dat over het algemeen zeer goede
gegevens heeft en een zeer objectieve weergave van die gegevens ten
toon spreidt, artikelen doet verschijnen waarin de onrust in dit kader wordt
weergegeven. Als mensen die tegen deze kernenergie zijn al van kreto
logie worden beschuldigd omdat zij over de N. A.V.O. spreken,wordt daar
mee mijns inziens tegelijk het Polemologisch Instituut in Groningen ge
diskwalificeerd, hetgeen ik, gezien de resultaten van dit Instituut, zou
betreuren.
Ik kom op de bezwaren tegen de kernenergie. Zojuist heb ik ge
zegd dat er bij de bevolking grote onrust heerst en ik heb geciteerd uit
het "Pugwash-rapport", dat voor iedereen ter inzage is. Daarnaastis 10
september een "bezinnmgsnota energiebeleid" verschenen, die is samen
gesteld door personen met zeer verschillende achtergronden. Ook hen
kan men niet in één kleine ploeg van activisten vatten: het zijn politi
ci, wetenschapsmensen en industriëlen met zeer verscheiden achtergrond
die mijns inziens een belangrijke bijdrage hebben geleverd aan de dis
cussie over kernenergie. Zij hebben namelijk de "welles-nietes-discussie"
die bij voor- en tegenstanders dreigde te ontstaan vrij sterk doorbroken
door voor een bezinningsperiode van vijf jaar te pleiten. Voorts hebben
zij een groot aantal aspecten die tot nu toe wat onbelicht waren in de
discussie betrokken. Dat zij dit misschien niet uitputtend hebben gedaan,
is jammer maar doet naar ons gevoel aan de waarde van het rapport als
geheel zeer weinig af. Ik wil enkele punten uit de "bezmningsnota ener
giebeleid" noemen.
De groep wijdt beschouwingen aan bijvoorbeeld de kosten van kern-