24 APRIL 1975
294
dende gelegenheden gelijktijdig met de eerste woningen gerealiseerd
dienen te worden. Misschien zal het zelfs nuttig zijn eerder met de
bouw hiervan te beginnen, omdat deze voorzieningen de mogelijkheid
bieden om de toekomstige bewoner van tevoren kennis te laten maken
met de woonomgeving. Waar kan inspraak beter tot stand komen dan
in de toekomstige woonomgeving?
Wellicht is dit een experiment, maar ik meen dat het de moei
te loont hiermee te starten. Ik denk hierbij tevens aan de pot, die het
ministerie van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk hiervoor be
schikbaar heeft en waaruit blijkbaar nog weinig geld is uitgegeven voor
experimenten omdat er weinig plannen zijn.
Een ander verzorgingsgebied is het winkelapparaat dat in dit
nieuwe gebied een zeer belangrijke plaats zal innemen Als de nieuwe
bewoner zich vestigt in de Haagse Beemden, zal hij een verzorgingsap
paraat tot zijn beschikking moeten hebben dat hem op zijn minst de
mogelijkheid biedt zijn eerste levensbehoeften te bevredigen. Door
dit te stellen komt tevens het probleem aan de orde dat degenen, die
de taak van het verzorgen van de eerste levensbehoeften in de beginfa
se op zich nemen, ook de mogelijkheid geboden moet worden zich een
blijvend bestaan op te bouwen in de Haagse Beemden. Het zou onver
teerbaar zijn de pioniers van het eerste uur in een later stadium van de
ontwikkeling van het eerste woongebied deze bestaanszekerheid te ont
nemen en hen te confronteren met ontwikkelingen die hen dwingen om
afstand te doen van hun verzorgende taak, omdat anderen in een later
stadium deze taak overnemen daarbij gebruik makend van de veel gun
stiger omstandigheden waarin het gebied dan verkeert door het grote
reservoir van de aanwezige bewoners.
Ik heb hiermee willen aantonen dat een goed doordachte en
planmatige opzet van het winkelbestand, dat beantwoordt aan de wen
sen vaibhet publiek, in het begin en in de toekomst noodzakelijk is.
Het zal dan ook naar onze opvatting onvermijdelijk zijn dat deze plan
matige opzet van het winkelbestand, c. q. het verzorgingspatroon deel
zal uitmaken van een studie in samenwerking met de daarvoor in aan
merking komende instanties.
Onze fractie-voorzitter heeft in zijn betoog de woorden "het
grijze boek" gebruikt. Het zal u duidelijk zijn dat hij hiermede heeft
gedoeld op het rapport, waarin door u de doelstellingen en normen van
de eerste woonbuurt van de Haagse Beemden zijn geformuleerd en uit
gewerkt. t
Wij hebben al eerder gezegd dat de normen erg ruim en idea
listisch zijn gesteld en wij hebben ons toen afgevraagd of een en ander
financieel haalbaar zal zijn. Het verheugt ons dan ook dat er een ten
dens waarneembaar is bij de minister van volkshuisvesting om door ex
tra subsidies de leef- en woonnormen, die ons voor ogen staan, te la
ten realiseren.
U zult uit mijn betoog hebben bemerkt dat er, hoewel wij met
u van mening zijn dat ten aanzien van de Haagse Beemden nog menig
probleem tot oplossing gebracht zal moeten worden, mijnerzijds spra
ke is van een positieve benadering. Het is erg eenvoudig om een ande
re benaderingswijze te kiezen en wellicht is dat ook gemakkelijker om-
