13 NOVEMBER 1975
846
De democratisering is voor onze fractie belangrijk. Ik sprak
reeds over de betrokkenheid, de motivering waardoor de burgers, voor
wie dit alles in de eerste plaats is ontworpen, mee kunnen doen ten nut
te van hun medebewoners en ten nutte van zichzelf. Onze taak is het
deze stimulering te structureren in een zo goed mogelijke bestuurlijke
eenheid, waarin het functioneren van het lokale bestuur is gewaarborgd
door een volwaardig takenpakket. Dit laatste moet een eis zijn; wij
kunnen het niet anders doorgeven.
De C.D.A. -fractie is blij met de voorgestelde geografische
indeling, waarbij de naam "Brabant" gelukkig niet verloren gaat. De
vrij sterke provincie-nieuwe-stijl West-Brabant komt in grote lijnen over
een met de visie die wij in het verleden hieromtrent reeds hadden. Met
betrekking tot het inwoneraantal zitten wij naar mijn mening vrij goed:
ongeveer 500. 000 inwoners. In vergelijking met de huidige indeling zijn
er altijd nog twee provincies met een duidelijk lager inwoneraantal en
twee provincies die ongeveer hetzelfde aantal inwoners hebben.
Een integratie van drie lagen vraagt om de nodige zorgvul
digheid en het zuiver afwegen van taken en bevoegdheden. De uithol
lingsmethode is voor ons zonder meer onaanvaardbaar, aangezien daar
door juist de burgers -- in het bijzonder van kleinere gemeenten -- di
rect zullen merken dat zij voor bepaalde dingen verder moeten gaan
reizen. Op die manier worden de centralisatieneigingen sterk aantoon
baar en komen er moeilijkheden op het gebied van de democratisering.
Men zal op basis van een reëel bestuursplan moeten gaan werken en men
zal een overgangsfase moeten inbouwen, teneinde geleidelijk een pro
ces op gang te brengen. Hierbij zouden de prae-gewesten een belangrij
ke rol kunnen vervullen. Als het rijk echter niet decentraliseert --de
centraliseren door ministeries is so-wie-so een zware bevalling --,
is het plan tot mislukken gedoemd. In dat geval zie ik de toekomst met
betrekking tot de echte inhoudelijke reorganisatie van het binnenlands
bestuur zeer somber in.
Bij dit alles zie ik nog steeds een centralisatiespook. Wan
neer de zware en enigszins moeilijk te verdelen taken van de huidige
provincies uit utiliteitsoverwegingen dan wel even door het rijk worden
overgenomen, is dit naar ik meen een reële centralisatiepoging. Ik ben
zeer benieuwd hoe de regering dit -- onder de titel van democratisering -
gaat oplossen.
Er zijn natuurlijk nog vele andere aspecten. Ik denk bijvoor
beeld aan de korte inspraaktijd, terwijl ik het woord "financiën" eigen
lijk slechts moeilijk over mijn lippen kan krijgen. Daar spreken wij ver
der maar niet over. Aan een eventuele vierde bestuurslaag in de richting
van de voet hebben wij geen behoefte. Wel zijn wij voorstanders van
een verdergaande studie inzake de wijze waarop aparte stadsdelen in de
nieuwe structuur kunnen worden ingeschakeld en de bewoners kunnen
worden geactiveerd. In feite heeft dat echter niets met deze reorganisa
tie te maken en is het niet eens nodig daarop te wachten.
Alles overwegende, heb ik toch vertrouwen in deze bestuur
lijke herverkaveling. Het plan bevat ook goede elementen. Ik verwijs
voorts naar de behandeling van dit onderwerp in de gewestraad op 7 no
vember j. 1. Ook daar was men van mening dat het voorstel -- echter
niet zonder voorwaarden -- zou kunnen worden aangenomen. Voor de