847
13 NOVEMBER 1975
duidelijkheid is amendering nodig. De richtlijnen voor de daarmee
samenhangende "mitsen" zijn in een tiental punten in de unaniem
aangenomen motie terug te vinden. Ik beëindig mijn betoog met de ze
kerheid dat wij dit onderwerp door middel van een soort "terugkoppe
ling" beslist nog wel eens ter bespreking op tafel zullen krijgen. Mij
lijkt Üat wederom voor de meningsvorming een goede gang van zaken.
Overeenkomstig het verzoek van het college steunt de C.D.A. -fractie,
constructief opererend, het voorstel van b. en w. met betrekking tot
de beide nota's.
De heer TAKS: Uit de eerdere discussie in de raad is bekend
dat de leden van de V. V.D. -fractie van oordeel zijn dat de huidige be
stuurlijke organisatie niet meer voldoet en dat niet te ontkomen valt
aan een ingrijpende reorganisatie van het binnenlands bestuur. Daarbij
gaat onze voorkeur uit naar een bestuursmodel dat tot drie niveaus be
perkt blijft: de lokale laag -- de gemeente --, een regionale laag -- de
provincie --en een nationale bestuurslaag. Het totale takenpakket van
de overheid moet over de drie bestuurslagen worden herverkaveld en
wel zodanig, dat er een oplossing wordt geboden zowel voor de voort
durende in omvang toenemende concentratie van macht bij de rijksover
heid als voor de grootschalige gemeentelijke taken die via de vorming
van een prae-gewest op het ogenblik een ontwikkeling te zien geven in
de richting van een vierde bestuurslaag. In deze visie past een uitbrei
ding van het takenpakket van de provincie met enerzijds rijkstaken en
met anderzijds grootschalige ordenings- en verzorgingstaken die nu
door de stads- en streekgewesten ter hand worden genomen.
Voor het goed functioneren van het regionale bestuur, dat
op het ogenblik duidelijk te ver van de burger verwijderd is, vinden wij
een herindeling van het territoir van de bestaande provincies met een
uitbreiding van het aantal provincies noodzakelijk.
Een ingrijpende reorganisatie van het binnenlands bestuur is
zoals gezegd naar ons oordeel vooral geboden omdat de gemeenten
thans genoodzaakt zijn voor het behartigen van taken die de macht van
een overigens levenskrachtige gemeente te boven gaan, te grijpen naar
het middel van een gemeenschappelijke regeling. De wet gemeenschap
pelijke regelingen vervult een onmisbare functie om openbare lichamen
in staat te stellen gemeenschappelijke belangen tezamen te behartigen.
Men kan evenwel niet ontkennen dat aan toepassing op grote schaal
van deze wet bezwaren verbonden kunnen zijn. Als op vele terreinen
gemeenschappelijke regelingen worden aangegaan, wordt het bestuur
voor de burgers bepaald ondoorzichtig. Bovendien schiet daarbij de de
mocratische contrale tekort aangezien de besturen niet rechtstreeks door
de bevolking worden gekozen, maar indirect worden aangewezen door
de organen van de deelnemende gemeenten. Het is dan ook niet nood
zakelijkerwijs verlies voor de democratie als grootschalige taken, die
nu aan gemeenschappelijke regelingen zijn opgedragen in het provinci
ale takenpakket zouden worden opgenomen. Onze voorkeur voor de
bestuurlijkej^deiinë komt mede voort uit onze vrees dat het systeem van
vier bestuurslagen, waarbij het gewest als lokaal bestuur fungeerthet
voortbestaan van de gemeenten in hun huidige vorm hoogst twijfelach
tig zou maken. Bovendien zou bij invoering van een vierde bestuurslaag
