906
18 NOVEMBER 1975
van middelen beschikken om de vrijheid van vele anderen zo klein mo
gelijk te houden. Door deze ontwikkeling is een sterke economische en
sociale onderdrukking gegroeid. Vooruitstrevende politici willen gelijk
waardigheid in onze samenleving inbouwen en stellen daarvoor het vol
gende doel ten aanzien van het gemeentelijk beleid:
1. Op gemeentelijk niveau moet worden gewerkt aan het sturen
van de maatschappelijke ontwikkeling naar een spreiding van
kennis en inkomen.
2. Op gemeentelijk niveau moet het medebeslissingsrecht van
de burgerij mogelijk worden gemaakt.
3. Het stimuleren van solidariteit over de landsgrenzen heen.
De instrumenten die de gemeente ten dienste staan zijn geschikt om de
ze doeleinden te verwezenlijken. Het werken voor gelijkwaardigheid
betekent dat extra aandacht aan de achtergebleven groepen moet wor
den besteed. Wij moeten dat echt willen. Naar ons oordeel en in ons
streven naar gelijkwaardigheid zijn de activiteiten en voorzieningen al
leen acceptabel indien zij aan de volgende toetsingscriteria voldoen.
Zij dienen mee te werken aan de mentaliteit van solidair zijn, aan het
uitbreiden van de mogelijkheden van achtergebleven groepen en aan
het inperken van de mogelijkheden van de bevoorrechten. Zij dienen
de medezeggenschap te bevorderen en mede te helpen aan het zeker
stellen van de eerste levensvoorwaarden, nodig als basis om zelfstan
dig en onafhankelijk in de maatschappij te kunnen functioneren. De
ongelijkheid die er op gemeentelijk niveau vooral op materieel gebied
uitspringt betreft de beschikbare levensruimte voor wonen en woonom
geving. Een groot aantal burgers moet het met enkele vierkante meters
stellen, terwijl de bevoorrechte groepen zich vele honderden vierkante
meters ruimte kunnen verwerven; ruimte die in ons kleine land steeds
schaarser en schaarser wordt. Het was opvallend dat in een bepaalde
bespreking in de raad de vraag aan de orde werd gesteld of bij een be
paalde kavelgrootte -- en die was behoorlijk groot -- in de Haagse
Beemden de privacy wel voldoende gegarandeerd zou zijn. Dezelfde
vraag werd nog nooit in het midden gebracht ten aanzien van de bebou
wing van wijken, waar geen bungalows staan. Naar ons oordeel heeft de
overheid op grond van ruimtegebrek voldoende motieven om een recht
vaardige verdeling van de beschikbare ruimte voor de woning en de
woonomgeving toe te passen, maar zij heeft nog meer motieven op ba
sis van een streven naar gelijkwaardigheid. Dit betekent concreet dat
"goudkusten" en villawijken met grote kavels niet meer mogelijk moe
ten zijn en dat de bebouwingsdichtheid in de wijken met riante wonin
gen moet worden opgevoerd. Op die manier kan een zodanige politiek
worden gevoerd, dat met name in de oude wijken een woonomgeving
kan worden geboden die aan redelijkerwijs te stellen eisen voldoet.
Ik zou in dezen even van de vooraf opgestelde algemene be
schouwing willen afwijken teneinde twee onderwerpen aan de orde te
stellen, die gezien hun actualiteit belangrijke zijn en om een onmiddel
lijke reactie vragen. Ten eerste is dat een publicatie in het "Panorama"
o ver een straat in de stad, de Gielis Beysstraat, waarover wij zondag
avond door bewoners werden aangesproken. Ten tweede zijn daar de ri
goureuze plannen met betrekking tot de Spoorbuurt. Het heeft mij per
soonlijk, maar naar ik meen ook vele anderen moeite gekost om de