9 DECEMBER 1980
2170
doeltreffend worden aangepakt en zullen steeds
nieuwe problemen ontstaan. Velen zijn onvrijwillig
werkloos of worden in het arbeidsproces lichame
lijk of geestelijk gesloopt. Een goede woning is
voor velen onbereikbaar. Op het milieu en de grond
stoffen wordt roofbouw gepleegd. De gevaren van de
bewapening groeien voortdurend. Deze problemen ko
men voort uit het karakter van het kapitalisme.
Ondanks de "welvaart" die het gebracht heeft kan
het kapitalisme niet leiden tot een bevrijding van
de mens van alle vormen van uitbuiting, onderdruk
king en geweld. Integendeel, het kapitalistische
systeem kan zich alleen handhaven door aan de meer
derheid van de bevolking de zeggenschap te onthou
den over eigen werk-, woon- en leefsituatie, dus
door die meerderheid te onderdrukken. De huidige
patriarchale maatschappij steunt zowel op de klas-
senonderdrukking als op de onderdrukking van vrou
wen. Beiden vormen van onderdrukking zijn econo
misch, sociaal en ideologisch bepaald. Het gaat er
daarom niet alleen om dat het bezit en beheer van
de produktiemiddelen in handen van de gemeenschap
komen, maar ook dat afgerekend wordt met het hui
dige systeem van arbeidsdeling. Zo zullen mannen
net zo hard bij het verzorgen en opvoeden van kin
deren betrokken moeten zijn als vrouwen en zal al
le arbeid herverdeeld moeten worden. Nog veel
scherper worden onderdrukking en uitbuiting zicht
baar in de derde wereld, vooral ten bate van de
grote multinationale ondernemingen. Het verzet in
Nederland tegen de uitbuiting van de derde wereld
stuit op dezelfde tegenstanders als het verzet te
gen uitbuiting en onderdrukking hier.
De grote economische groei is voorbij. De
werkloosheid blijft maar oplopen, vooral bij jon
geren, vrouwen en ouderen. Veel vrouwen en mannen
komen in een uitzichtloze situatie terecht. Rechts
komt met zijn zogenaamdeoplossingen, bezuinigin
gen op alles en nog wat, behalve op bewapening en
op politieuitgaven, Het lijkt wel of de jaren '30
zijn teruggekeerd. Het kapitalisme is opnieuw in