24 OKTOBER 1985
1005
achterhaald door recent onderzoek. De gezondheidsraad rappor
teerde in 1984 hierover en de commissie "reactor-veiligheid" ad
viseerde in 1983 dat de effectencirkel terug kan tot 6 km. Dit
veranderende inzicht heeft alles te maken met de plannen die
Breda heeft, met name in de Haagse Beemden. Dat het college de
grootst mogelijke veiligheid in wenst te bouwen, verdient res
pect, maar toch kan men een eerder ingenomen standpunt
herzien. Dat getuigt van wijsheid, zoals ik dat in de commissie
vergadering in een korte terugblik in de historie al probeerde
te schetsen. Over het punt werkgelegenheid, wat in het college
stuk de aandacht kreeg, het volgende. Iedereen heeft uitgebreid
kennis genomen of kunnen nemen van de mogelijke nadelen van het
toepassen van kernenergie. Tot een afgewogen beslissing kan men
alleen dan komen, wanneer alle zijden belicht worden, ook al
zijn die zijden dan positief. Het bouwen van een kerncentrale
geeft werkgelegenheid voor plusminus 20.000 manjaren in Neder
land, waarvan de helft op de bouwplaats zelf. Dan zouden we nog
aandacht kunnen schenken aan indirecte arbeidsplaatsen en ver
volgens de blijvende werkgelegenheid en wat betreft die blijven
de werkgelegenheid wil ik de aandacht vragen voor het feit dat
een 1 .000 megawatt centrale, werk biedt aan 250 man plus nog
eens 100 man voor onderhoud, schilder- en loodgieterswerk en in
stallatietechniek. Ten aanzien van het energie-aspect was wei
nig te vinden in het voorliggende collegestuk. Gas is te duur
en hoogwaardig en geeft te weinig rendement volgens de studies
die daarover gedaan zijn, dus is dat op den duur
onverantwoord. Een bescheiden gebruik maken van kolen is
mogelijk maar ik denk dat we dan wel het zure regenaspect in
moeten bouwen. Wat olie betreft het volgende. De kwetsbaarheid
van de olievoorziening hebben we in de zeventiger jaren al aan
den lijve ondervonden. Gezien de eindigheid van deze fossiele
brandstoffen is de spreiding van gebruik nodig, welk argument
voor kernenergie spreekt. Ik noemde dat al in de commissie. Het
lijkt wel of kernenergie en dan met name kernenergie opgewekt
in Moerdijk, de eerste centrale moet worden in Nederland. Ik
wil even Uw aandacht vestigen op het feit dat er alleen al in
de verenigde staten, Japan en Europa tussen de 300 en 500 van
dergelijke centrales staan. Wat dat betreft hoeven wij het wiel
niet meer uit te vinden. Wij lopen achterop maar kunnen ons
voordeel doen met de ervaringen die door anderen zijn
opgedaan. Er bestaat een internationale organisatie
"international atomic energyagency"waarin de landen die van
kernenergie gebruik maken, zijn vertegenwoordigd. Deze
internationale organisatie geeft voorlichting en houdt
toezicht. In Nederland is onder toezicht van het ministerie van
sociale zaken een dienst die vergunningen afgeeft. Er zijn veel
vergunningen nodig en ik denk dat dat terecht is. De
bevolkingsdichtheid van Nederland noodzaakt ons tot een zeer
grote voorzichtigheid maar we moeten wel reëel blijven en niet
inspelen op angst voor het onbekende bij de burger. Mijn teleur
stelling over het feit dat niet tot een collegestuk gekomen kon
worden, heb ik in de commissie al ruimschoots toegelicht. Daar
zal ik nu niet meer op ingaan. Wel tot slot het volgende. Nu
nee zeggen tegen een kerncentrale op Moerdijk werkt ten nadele
van onze internationale concurrentie-positieDoor verhoging