22 DECEMBER 1988
656
Akkoord
286. RAPPORTAGE "REORGANISATIE EN CONCERNFUNCTIE, EEN BALANS".
De heer BERKHOUT
In de commissievergadering is reeds uitgebreid gesproken over de
terminologieproblemen, die ontstaan doordat we in het bedrijfsle
ven gangbare uitdrukkingen, en dus ook de daarmee samenhangende
begrippen, willen toepassen binnen de gemeentelijke organisatie,
die per definitie een politiekgeleide constructie kent waar de
besluitvorming aan andere eisen moet voldoen en daarom anders
tot stand komt. Ik wil daar nu niet uitgebreid op terugkomen,
doch signaleer dat dit zich manifesteert met name rond de termen
concern en control. Bij de besluitvorming moet zeker in het voor
traject duidelijk worden gemaakt: wie voor wat, ambtelijk dan
wel bestuurlijk verantwoordelijk is. Waar we met verschillende
politieke visies te maken hebben zal dat van invloed zijn op de
wijze waarop besluiten worden genomen en op de vormgeving van de
organisatie. Het geeft voldoening dat het reorganisatieproces nu
zijn voltooiing nadert, doordat nu langs gedeeltelijk empirische
weg de omvorming van de secretarie tot stand komt. De grote in
zet van zowel ambtenaar als bestuurder verdient waardering. Te
recht is ingezien dat implementatie van de nieuwe organisatie
niet alleen een kwestie is van structuur, maar ook van cultuur
binnen de ambtelijke en bestuurlijke constellatie. Het is daarom
goed dat de nadruk wordt gelegd op functioneringsgesprekken, zo
nodig gevolgd door begeleiding, vorming en training. Op een
drie-tal punten bent U afgeweken van het advies, te weten in de
eerste plaats het niet scheiden van de concernfunctie van de ove
rige secretarie, op de tweede plaats het handhaven van de huidi
ge vorm van secretariële ondersteuning en op de derde plaats de
opvattingen omtrent de afdeling personeel en organisatie. De
V.V.D.-fractie kan, gezien de geleverde motivering, deze afwij
king volgen. Anders is dat naar onze mening met de functie con
trol. U stelt dat de gemeentesecretaris de controle is. Dat kan
zo zijn voor de taken die zijn ondergebracht bij diensten en or
ganisaties buiten de concernafdeling zelf. Voor dit orgaan, de
concernfunctie dus, kan de hoogste ambtenaar nimmer de controle
zijn, want dan ontstaat een situatie van selfcontrol. De figuur
dient naar onze mening te zijn dat control over de concernfunc
tie behoort tot de taak van de hoogste politieke verantwoorde
lijkheid, in casu de raad, gedelegeerd aan het college. Op de
langere duur kan de vraag ontstaan wie control uitoefent over
control. Alsdan kan bezien worden of die kan worden uitgeoefend,
althans in de zin van aanwijzingen, door een buiten de organisa
tie-staand orgaan. U neemt zich voor een organisatieverordening
op te stellen tot vastlegging van de ambtelijke structuur. Mijns
inziens zal daarin ook aandacht moeten worden geschonken aan de
wijze van besluitvorming binnen de diensten zelf. Zo mogelijk
zullen er bijvoorbeeld regels en limieten moeten worden gesteld
aan de mate van democratisering van de besluitvorming binnen de
diensten en de concernfunctie. In een in wezen politiek geleide
organisatie is dat mijns inziens nodig. Tenslotte benadruk ik
nog eens dat we nu moeten streven naar consolidatie en rust in
de organisatie met aandacht voor de begeleiding van de medewer-