16 FEBRUARI 1990
55
lijke accolade. Aan je verblijf in Breda, dat jammer genoeg
maar voor heel even samenviel met mijn gedreven bestier in
's-Hertogenbosch, bewaar ik heel goede herinneringen. Ik
diep er een van op: Nog wordt het hart warm bij de herinne
ring aan die kostelijke zondag toen de ganse stad galmde
van de jazz, toen wij gevieren een emotionerende jazz-
dienst meemaakten in die prachtige kerk (waar Breda terecht
zo trots op is) en toen wij a quatre plus je charmante kabi
netschef voortreffelijk hebben gesmikkeld in wat ik sinds
dien als een lusthof voor gastronomen blijf beschouwen. Va
bene, goede vriend, het leven heeft je nog veel te offre
ren". Burgemeester, mevrouw Feij, Denise met Peter en Ro
ger, dames en heren leden van de gemeenteraad, meneer de
vertegenwoordiger van de Commissaris van de Koningin in de
ze provincie, dames en heren genodigden. Het ambt van burge
meester is belangrijk voor een gemeente. Hij zit de twee
collegiale bestuursorganen voor - de raad en het college
van burgemeester en wethouders - en personifieert letter
lijk het derde gemeentelijke bestuursorgaan: dat van burge
meester. Hij vertegenwoordigt de gemeente in alle rechtsge
dingen en bij alle buitengerechtelijke rechtshandelingen,
die voor haar geschieden. Hij is het "gezicht" van de ge
meente, de eerste burger. Hoeveel ambten hebben in het re
cente verleden niet de oude luister verloren? De democrati
sering en schaalvergroting hebben hun ontmythologiserende
werking meer dan grondig gedaan. Het ambt van burgemeester
is een van de weinige ambten waarvan het aanzien is geble
ven, ofschoon de term "edelachtbare" minder voorkomt dan
vroeger en geleidelijk is vervangen door het meer gewone
"mijnheer de burgemeester". Maar zoals gezegd: het aanzien
is gebleven, het ambt heeft overigens een meer "menselijk
gezicht" gekregen. Hierop kom ik later terug. Het ambt van
burgemeester overstijgt in feite het lokale vlak. In de ne
gentiende eeuw werd hij daarom wel "rijksdwarskijker" ge
noemd, een soort zetbaas van het Rijk, die tezamen met de
Commissaris van de Koningin al te grote plaatselijke afwij
kingen en gemeentelijke autonomie moest vermijden. Zo erg
is het natuurlijk niet meer, maar nog altijd heeft de burge
meester de bevoegdheid raads- en collegebesluiten gedurende
dertig dagen onuitgevoerd te laten en tot schorsing of ver
nietiging voor te dragen, indien ze naar zijn oordeel strij
dig zijn met de wet of het algemeen belang. Ik zei het al:
het burgemeestersambt is van essentieel belang voor een ge
meente, zowel formeel als materieel. Bij het laatste komt
het vooral aan op de invulling van het ambt door de betrok
ken persoon. Laat ik eerst op de invulling ingaan, zoals
die door burgemeester Feij is gegeven. Noodgedwongen beperk
ik mij tot enkele hoofdzaken en natuurlijk heb ik vooraf
mijn oor te luisteren gelegd bij mijn mede-bestuurders en
bij diverse ambtenaren. Vooraf zij gesteld, dat de bezuini
gingen in tijd al weer wat achter ons lijken te liggen. Ech
ter bij zijn aantreden werkten ze nog maar pas in alle he
vigheid door. De deelname van Breda aan het Industrie- en
Havenschap Moerdijk, de financiële deelname van de gemeente
in bedrijven om de werkgelegenheid te redden, de stadsver-