12 APRIL 1994
197
voorstellen waarvan de Bredanaar weet en begrip heeft. Elke overeenkomst kent meer en
minder gelukkig gestemden. Toch spreek ik bij het aanbieden van dit voor onze stad zo belang
rijke werkstuk de hoop uit dat het geschreven en bedoeld is als een steun in de rug van hen die
zich daadwerkelijk bekommeren om onze kinderen en hun kinderen. De partijen die het
programakkoord hebben ondertekend en het zijn er wellicht straks meer dan ik u nu kan
melden, vertrouwen erop dat ons dagelijks bestuur morgen aan het werk gaat om het uitgezette
beleid voor te bereiden. Wij wensen u daarbij wijsheid en geluk. Conform afspraken tijdens de
onderhandelingen van de coalitiepartners zal het college de komende raadsperiode bestaan uit
burgemeester en zes wethouders. Voorzitter, mag ik u als eerste een exemplaar aanbieden van
het door de coalitie ondertekende programakkoord. Voorzitter, namens de fracties van het
CDA, D66, Groen Links en PvdA bied ik u het programakkoord 1994-1998 aan en ik spreek
daarbij de wens uit dat in goede samenwerking de belangen van deze stad en haar inwoners
gewaarborgd zullen worden.
De VOORZITTER
Ik dank u. U heeft inmiddels gisteren een exemplaar ontvangen van het programakkoord, omdat
vandaag de discussie over het programakkoord ook als zodanig op de agenda staat. Dat betekent
dat we daarover in twee termijnen vanavond met elkaar kunnen discussiëren. Wie van u mag ik
in eerste termijn het woord geven? Voor alle duidelijkheid: wij zijn in de raad gewend over het
algemeen bij de debatten, af en toe wijken we daar vanaf als het wat gezellig wordt, een
sprekersvolgorde te hanteren die varieert van de grootste naar de kleinste partij. Na de
afgelopen raadsverkiezingen is dat de volgende volgorde en daarbij baseren we ons niet alleen
op het zetelaantal, maar bij een gelijk zetelaantal hebben we ook gekeken naar het aantal
stemmen dat de partij achter zich heeft weten te verenigen: CDA, D66, VVD, Groen Links,
PvdA, De Parel van het Zuiden en de Centrum Democraten. Dan is, in het kader van deze
volgorde, allereerst het woord aan de heer Taks.
De heer TAKS
Zoals te doen gebruikelijk en dat was bij de VVD-fractie ook in het verleden zo, spreken wij uit
één woordvoerder. Wij hebben zes leden, wij kunnen met één woordvoerder volstaan. Maar
iedere fractie heeft uiteraard zijn eigen cultuur en dat respecteren we. Dat is ook zeer boeiend.
Als de voortekenen niet bedriegen dan wordt er vanavond een college gekozen zonder de VVD.
Dat betekent, dat voor het eerst sinds 1970 de VVD-fractie niet in het college van burgemeester
en wethouders vertegenwoordigd is. Gedurende zes opeenvolgende zittingsperioden van de
gemeenteraad maakte de VVD met een of twee wethouders deel uit van het dagelijks bestuur
van de gemeente, in colleges van verschillende politieke samenstelling, maar onafgebroken in
samenwerking met het CDA. Aan die samenwerking met het CDA komt vandaag een einde. Ik
zeg dat met nadruk, omdat wij het CDA verantwoordelijk achten voor de huidige politieke
constellatie en daarmee voor de breuk tussen CDA en VVD. Ik ga daar straks nader op in. De
VVD heeft op grond van haar politieke uitgangspunten voor de lokale politiek een voorkeur
voor een college waarin alle grotere fracties uit de raad met tenminste één wethouder vertegen
woordigd zijn. Met andere woorden: een college op brede basis met een programakkoord als
grondslag voor de samenwerking. Gezien de verkiezingsuitslag hebben wij ons daarom gericht
op de vorming van een college van vijf fracties, van de vijf partijen die op basis van hun
inhoudelijk verkiezingsprogramma voldoende electorale steun hebben weten te verwerven, te
weten: CDA, D66, VVD, Groen Links en de PvdA. Voor de vorming van een dergelijk college
hanteerden wij als voorwaarde, naast programmatische overeenstemming, een akkoord over de
zetelverdeling binnen het college en de portefeuilleverdeling en overigens een voldoende
vertrouwensbasis tussen de partners. Op 5 april hebben de vijf onderhandelende fracties
overeenstemming bereikt over het collegeprogramma. Wat de VVD betreft stond toen niets de
