22 DECEMBER 1994
852
De heer SCHRODER
Het is triest om vast te stellen dat straks hetzelfde college zal worden herkozen dat op 22 november
is teruggetreden. In de Vh week college-onderhandelingen zou er niet alleen over poppetjes worden
gesproken, niet alleen over een nieuwe samenstelling van het college, maar er zou ook programma
tisch worden gesproken. En ik stel vast dat er vanavond geen nieuw programakkoord is aan de
hand waarvan eigenlijk ook inhoudelijk de zaak eens goed op een rij gezet kan worden. Wat ik
vaststel aan de hand van wat er straks achter de tafel gaat gebeuren, is dat de burgers vier weken
lang voor de gek zijn gehouden. De Stem had gisteren een redactioneel commentaar en strikt
genomen is daar weinig aan toe te voegen. Het is vernietigend, vernietigend ten aanzien van de
keuzes die gemaakt worden en de machtspolitiek die op een zeer smalle basis
De heer AD ANK
Bij interruptie. Dat zegt dan meer van uw taxatievermogen dan van de kwaliteit van het hoofd
redactioneel commentaar van De Stem, dat inderdaad belabberd was.
De heer SCHRODER
Ik vond het een erg goed commentaar. Oude wijn in nieuwe zakken, was de kop boven dat artikel.
Laat ik daarbij aantekenen dat oude wijn goed kan zijn, maar in dit geval lijkt mij dat niet aan
de orde. Een korte terugblik op de college-onderhandelingen en de partijen die hebben deelgenomen.
Allereerst de opmerking die ik bij interruptie richting de heer Adank maakte: er is sinds vorige
week een volstrekt stilzwijgen, kennelijk zijn de afspraken over openbaarheid niet meer aan de
orde, en drie partijen hebben elkaar gevonden, althans zo leek dat ogenschijnlijk. Ik heb afgelopen
maandag in het ff actiegebouw vast moeten stellen dat er twee partijen in zak en as zaten te wachten
in de eigen fractieruimtes, omdat er werd gewacht of het CDA nog met witte rook zou komen.
En uiteindelijk rond een uur of elf was die witte rook er blijkbaar. Ten aanzien van het CDA komen
wij tot de conclusie dat het CDA op geen enkel moment in die onderhandelingen serieus richting
Groen Links heeft willen kijken of er weer een herstel van de betrekking, een herstel van de oude
coalitie mogelijk was. Het CDA is uitsluitend uit geweest op een verbreding richting de VVD-
fractie.
De heer ADANK
In het openbaar wens ik deze opmerkingen te bestrijden. Wij hebben het ook in het openbaar
meerdere malen gedaan in de onderhandelingen. We hebben dat bilateraal gedaan, maar ook op
plekken die wel openbaar waren, maar ik weet niet wat de heer Schroder allemaal onder openbaar
verstaat dus daar moet ik eenbeetje mee uitkijken. Wehebbenheel nadrukkelijkvanuit ons program
gezegd: zo breed mogelijk inclusief, we hebben u nota bene als eerste genoemd, Groen Links en
de VVD. Dat u zelf, of de polarisatie binnen uw eigen club, die mogelijkheid, die doelstelling
omver hebt geschopt, dat is niet onze verantwoordelijkheid. Daar had u zelf nadrukkelijk actie
op moeten ondernemen. Wij hebben het geprobeerd, voorzitter.
De heer SCHRODER
Het zou het CDA bekend moeten zijn dat dit een moeilijk punt is. Groen Links zou, op basis van
uitspraken in de ledenvergadering en ons verkiezingsprogram, geen samenwerking aangaan met
een college waarin CDA èn VVD gezamenlijk zitten, waarbij uitdrukkelijk niet één van de beide
partijen is uitgesloten, maar wel de combinatie van beide.
De heer ADANK
Dat zegt wel iets over de realiteit van de politieke verhoudingen, denk ik.