30 JUNI 1995 540
het ontwikkelen van nieuwe bedrijventerreinen, door de planvorming rondom het stationsge
bied, verbetering van de woon- en verblijfsfuncties door het ontwikkelen van diverse woning
bouwlocaties, zowel in de Haagse Beemden als in de binnenstad, versterking van de culturele
en recreatieve functies door de bouw van het Chassé Theater, de geplande verhuizing van het
museum, de bouw en aanpassing van de zwembaden en tenslotte nog de bouw van het NAC-
stadion. En daarnaast werden er ook plannen ontwikkeld voor de langere termijn waartoe niet
alleen de gewestvorming, maar ook de herindelingsopties kunnen worden gerekend. Grootscha
lige projecten met aanzienlijke investeringen, die ook een flink beslag legden op de inventiviteit
en de werklust van het gemeentelijk apparaat. Met jouw komst naar Breda hadden we een
burgemeester gekregen die met al zijn Sturm und Drang, en met zijn tomeloze werklust
processen op gang kon brengen en mensen wist te stimuleren. Een belangrijke voorwaarde
daarbij is geweest de reorganisatie binnen de gemeente. In de beginperiode sprak je weieens
over: het bedje moet worden opgeschud, en dat is gebeurd. De reorganisatie is bijna voltooid en
een belangrijk winstpunt is dat mede dankzij jouw aanpak de veranderingsgezindheid in het
gemeentelijk apparaat is gegroeid. Men zweert niet langer meer bij de door de jaren ingeslepen
tradities, maar men is bereid naar nieuwe wegen te zoeken. Met een volledig vol geplande
agenda en in een moordend tempo werkte je letterlijk dag en nacht. Je werk beheerste je leven.
Watje van jezelf eist, eiste je ook van je directe medewerkers, zelfs van collegeleden. Ook zij
werden geacht dag en nacht beschikbaar te zijn. De parafernalia van het moderne burgemees
tersambt zijn niet alleen meer de voorzittershamer en de ambtsketen, maar ook de GSM-
telefoon, de mobilofoon en de semafoon met batterijen. Alles overziend kan ik alleen maar
concluderen dat mijn voorlopige conclusies aan het begin terecht waren. De vertrekkende
burgemeester heeft het niet slecht gedaan en de raad heeft in al haar wijsheid de criteria voor de
nieuwe burgemeesters niet veranderd, maar aangescherpt. Ed, het ga je goed. En dan heb ik nu
het genoegen je namens de gemeente een tweetal met je instemming gekochte cadeaus aan te
bieden, een tweetal siervoorwerpen die je hopelijk blijven herinneren aan die vijf jaren waarin
jij de eerste burger was van Breda. Dan zou ik nu de heer Taks willen uitnodigen om het woord
te voeren namens de gemeenteraad.
De heer TAKS
Mijnheer de voorzitter, meneer de burgemeester, Ed, dat ben je nog steeds op het ogenblik,
geachte aanwezigen. Bij een gelegenheid als vandaag wil de traditie voortzetten dat de nestor
van de gemeenteraad, het oudste lid qua zittingsduur, enkele zo mogelijk wijze woorden richt
tot de scheidende burgemeester. Zoals bekend, spreekt de nestor op persoonlijke titel, maar wel
zoveel mogelijk in de geest van de gemeenteraad. En dat betekent, denk ik, in ieder geval geen
partijpolitieke uitspraken vanmiddag. Dat laatste is uiteraard, Ed, geen geringe opgave voor wie
in normale omstandigheden optreedt als fractievoorzitter van de VVD, de grootste zogeheten
oppositiepartij in deze raad. Ik zal mijn best doen en me gedragen in mijn maiden-speech als
nestor zoals van een nestor wordt verwacht. Want, Ed, ik wil niet graag het risico lopen dat de
laatste functie die nog in VVD-handen is in Breda, ook nog in de waagschaal wordt gesteld. De
loco-burgemeester heeft zojuist uitgebreid de verdienste geschetst, Ed, van jou als burgemeester
van Breda. Hij heeft dat gedaan aan de hand van een schets van de ontwikkelingen die Breda
die vijf jaar doorgemaakt heeft en hij heeft jouw rol daarin belicht. Hij heeft dat om zo te
zeggen gedaan, om een woord te gebruiken dat Harry van Raak vannacht introduceerde, een
goed Nederlands woord, het woord "Weerdegang", hij heeft die Weerdegang geschetst van
Breda en zijn burgemeester gedurende vijfjaar. Inderdaad, er is veel tot stand gekomen maar er
is nog veel meer gebeurd. Want het was wel een politiek woelige periode, en met name het
laatste jaar. Ik wil een paar punten noemen. Op 12 april 1994, samenstelling van een nieuw
college van B&W, zonder de VVD maar met Groen Links, vijf maanden later werd de
samenwerking met Groen Links verbroken. Voor de eerste in de geschiedenis van onze stad
