162
advies vanuit de afdeling, dat is bij u ook bekend. Daarbij wordt door de afdeling in de discussie aan
getekend dat zowel op het gebied van volkshuisvesting, maar ook op het gebied van verbetering van
contacten met de burgers meer resultaat moet worden geboekt. Daarover moeten we ons nog na
drukkelijk en intensief buigen. De tientallen leden die ons dat nog eens nadrukkelijk de afgelopen
week hebben voorgehouden geven in die zin ook onze fractie een kader om te functioneren, met el
kaar daarover verder te denken en aan te werken. We nodigen het college uit om het Programak
koord als hoofdkader te gebruiken om aan de kadernota vorm te geven. Ik wil nog één opmerking
maken met betrekking tot datgene wat de heer Taks zei over het integraal veiligheidsbeleid. Ook ons
is opgevallen, en wij hebben daarover al wat langer nagedacht, dat de scheiding van bepaalde on
derwerpen binnen Algemene Zaken en Integraal Veiligheidsbeleid betrekkelijk ingewikkelde gevolgen
kan hebben. Hoewel wij zeker nu niet zo ver willen gaan dat we de hele voorgestelde commissievor
ming, een onderwerp dat straks aan de orde komt, overhoop zullen gooien, lijkt het mij een goed idee
om met de fractievoorzitters nog eens zeer nadrukkelijk te kijken of toevoeging aan bijvoorbeeld de
commissie AZ met het uitnodigen van de te benoemen wethouder in dit geval een oplossing kan bie
den en de zaken kan verhelderen. Ik wil het op dit moment hierbij laten.
De VOORZITTER
Dank u wel. Dan is nu het woord aan de heer Boer van Leefbaar-Breda.
De heer BOER
Voorzitter, in eerste instantie wil ik u vooral dank zeggen voor de ruimte die u in het begin van de
vergadering heeft gevraagd voor de zwartste bladzijde in de politieke geschiedenis van Nederland.
Hoewel dit Programakkoord een uitvloeisel is van de gemeenteraadsverkiezingen van 6 maart is het
natuurlijk niet uitgesloten ook de Tweede Kamerverkiezingen van gisteren daarbij te betrekken, want
die hebben een politieke aardverschuiving veroorzaakt die haar weerga niet kent in de politieke ge
schiedenis, niet alleen aan de kant van de gekozenen, maar ook aan de kant van de kiezers. Jaren
lang immers vroegen de politici zich af waar de jongeren bleven. "Zeker niet geïnteresseerd", was de
meest gehoorde gedachtegang. Sinds gisteren weten we beter. De jeugd heeft, ook in Breda, het
meest op Pim Fortuyn gestemd. Blijkbaar wilden zij kiezen als het politieke aanbod er was en als er
iemand was die het goed kon overbrengen. En beide kon en had Pim Fortuyn als geen ander. Dus
het is geen kwestie van aanbodgericht werken maar vraaggericht werken. Is dat ook niet een van de
zaken die regelmatig in het Programakkoord naar voren komen? Datgene wat de politici in het verle
den hebben bedacht, is blijkbaar niet datgene wat de burgers in het verleden hebben gewild. Dat is
de oorzaak van de politieke aardverschuiving, het niet willen luisteren naar de burgers. En het is dat
gene waarvoor wij jarenlang hebben gepleit en waardoor wij zo verguisd zijn. Als ons advies al vanaf
1994 was opgevolgd en als er beter naar de burgers was geluisterd, dan was deze politieke aardver
schuiving niet zo plotseling en niet zo heftig geweest. Helaas heeft de overgrote meerderheid van de
politici niet naar de burgers willen luisteren, omdat datgene wat de burgers wilden op z'n zachtst ge
zegd als onfatsoenlijk werd ervaren. Dat mochten de burgers niet willen. Ja, en toen deden ze dit. Net
als op 6 maart, toen bijna alle politici onze kiezers verweten op ons te hebben gestemd, herhaalde
zich dat gisteravond. In stomme verbijstering over de electorale ramp verweten zij de kiezers zo te
hebben gekozen. Dat is toch van de zotte. We leven tenslotte in een democratie waarin de kiezers de
baas zijn, niet de politici, niet de ambtenaren. Dat dit jaren zo leek en dat een groot deel van de kie
zers jarenlang niet heeft gesproken, lag aan de politici die daar zelfs, denk ik, blij mee waren. Ze wil
den niets horen over de gevoelens van onveiligheid, criminaliteit en de niet-lukkende integratie van de
allochtonen. Het kon niet waar zijn en het mocht niet waar zijn, het ging juist goed, dat was het enige
wat ze wilden horen. Nu de kiezers massaal hun zwijgen hebben doorbroken en de kiezers hun
macht weer hebben teruggenomen kregen die politici waarop ze al jaren recht hebben: een politieke
dreun van jewelste. Dat zij nu kwaad zijn op de kiezers bewijst hoe ver zij zijn afgedwaald van de
democratische waarde dat de kiezer de keizer is en ook tussen twee verkiezingen door nog steeds
als keizer behandeld wenst te worden. En dat is iets waarvoor wij al acht jaar tevergeefs hebben ge
pleit. Mocht u opmerken dat Leefbaar Nederland ook een dreun heeft gekregen, dan kunnen we dat
natuurlijk niet ontkennen, maar het was een dreun van een familielid, dat komt ook hard aan, maar
het verheugt ons in ieder geval dat de winst binnen de familie is gebleven. Wat betreft het Program
akkoord kunnen wij gezien het bovenstaande vrij kort zijn. Mijn fractie heeft het Programakkoord
nauwkeurig doorgenomen en wij kunnen tal van kleine opmerkingen maken. De hoofdzaak is echter
dat het niet is bijgesteld op basis van de uitslag van de verkiezingen van gisteren. Er wordt te weinig
gedaan om het veiligheidsgevoel van de burger terug te krijgen, criminaliteit wordt alleen met de
mond bestreden en het falend integratiebeleid wordt voortgezet. Dat is een volledige ontkenning van
datgene wat de burgers willen. Natuurlijk snappen wij dat u niet de tijd heeft gehad om het Program-
