118
De heer Spiegels (SP) licht toe dat afgelopen zaterdag Pegida heeft gedemonstreerd in Breda. Kort
na de aankondiging van Pegida ging demonstreren, hebben andere groepen aangekondigd dat zij
tegendemonstraties gingen organiseren, onder andere vanuit een groep die zich 'Laat ze niet lopen'
noemt. Deze groep heeft de demonstratie niet aangekondigd en is niet in overleg getreden met de
gemeente. De SP is van mening dat dit niet de manier is hoe je dit aanpakt. De politie heeft dan ook
terecht gezorgd dat er geen confrontatie heeft kunnen plaatsvinden tussen beide groepen
demonstranten. Dat is echter gedaan met een groot aantal arrestaties en er zijn verhalen over
excessief politiegeweld. Vandaar dat fractie SP de volgende vragen heeft:
1Hoe groot werd de groep van onaangekondigde 'Laat ze niet lopen' actie geschat? Hoe is men tot
deze schatting gekomen en bleek deze schatting te kloppen op de dag zelf?
2. Klopt het dat in totaal 24 mensen zijn opgepakt, waarvan een groot aantal enkele uren later vrij is
gelaten zonder proces-verbaal? Zo ja, waarom is dit gebeurd en waarom is er zo weinig proces
verbaal opgemaakt? Klopt het dat ook toevallige omstanders bij deze opgepakte groep zaten? Hoe is
het onderscheid gemaakt?
3. Is er door de politie geslagen met de 'lange lat'? Zo ja, is het niet zo dat deze 'lange lat' alleen
gebruikt wordt in zeer dreigende of gewelddadige situaties. Was daarvan sprake?
4. Klopt het dat een journalist is opgepakt? Zo ja, waarom is de journalist opgepakt? Bent u het met de
SP eens dat vrij uit kunnen voeren van journalistiek werk (in dergelijke situaties) belangrijk is?
5. Zijn er charges uitgevoerd tussen het winkelpubliek? Zo ja, waarom is voor dergelijk ingrijpen
gekozen waarbij grote aantallen onschuldige omstanders potentieel gevaar liepen?
6. Klopt het dat met bussen/auto's is ingereden op de demonstranten en winkelend publiek? Zo ja,
waarom is voor dergelijk gevaarlijk ingrijpen gekozen?
7. Kunt u uitsluiten dat winkelend publiek ten onrechte slachtoffer is geworden van politiegeweld? Kunt
u de geruchten ontkrachten dat een kinderwagen onder een politiepaard is terecht gekomen-?
8. Bent u het met de SP eens dat terughoudend moet worden omgegaan met politiegeweld om
onschuldige slachtoffers onder winkelend publiek te voorkomen?
Burgemeester Depla merkt op dat deze vragen gelegenheid zijn om aan te geven hoe in dit soort
situaties geopereerd wordt en onderscheid wordt gemaakt tussen de bevoegdheden van de
burgemeester en die van de politie. Met Pegida zijn afspraken gemaakt over hun demonstratie.
Vervolgens zijn er berichten gekomen, onder andere via social media, om tegengeluiden te laten
horen, soms ludiek en soms met een ondertoon om het recht om te demonsteren te ondermijnen. Dat
bij elkaar, Pegida, tegendemonstraties en ook de ervaring in andere steden, waar felle confrontaties
zijn geweest, zijn voor de lokale driehoek aanleiding geweest om uitgangspunten te formuleren. Het
recht van demonstreren is een grondrecht; het gaat niet om over wat of waarover er wordt
gedemonstreerd en iedereen in de gemeente Breda die zich keurig houdt aan de wet en niet
discriminerend is of anderszins in strijd met de wet handelt heeft het recht om te demonstreren. Politie
en openbaar bestuur moeten ervoor zorgen dat dat grondrecht gehandhaafd blijft.
Tweede uitgangspunt: wij willen geen confrontaties tussen voor- en tegenstanders, zeker niet waarbij
ook onschuldig winkelend publiek kan worden getroffen. Dat betekent de groepen zo veel mogelijk
van elkaar scheiden en voorkomen dat er een gevecht of confrontatie tussen de twee partijen ontstaat
en desnoods daarbij mensen oppakken die niet voldoen aan opdrachten van de politie.
Tijdens de operatie is het aan de politie om binnen die uitgangspunten te handelen en naderhand
verantwoording af te leggen. Dat hebben ze gedaan en de burgemeester heeft geconstateerd dat - in
tegenstelling tot andere steden - er geen confrontatie tussen voor- en tegenstanders van Pegida heeft
plaatsgevonden terwijl het grondrecht van demonstratie in Breda is gerespecteerd. Op sommige
momenten zijn mensen aangehouden omdat ze niet voldeden aan opdrachten van de politie en een
gevaar waren voor de geformuleerde doelstellingen. Als mensen ontevreden zijn over arrestaties
hebben ze het recht om klachten in te dienen. De burgemeester gaat niet over individuele gevallen,
daar gaat de politie zelf over. Op Twitter werd gesuggereerd dat de burgemeester als PvdA-er de
arrestatie van linkse demonstranten had tegengehouden. Dat is volstrekte flauwekul, een
burgemeester gaat niet over de aanhouding van individuele demonstranten.
De antwoorden op de vragen:
1. Er is uitgegaan van ervaringen in Den Haag, Utrecht en Amsterdam. Er werden 200-250 mensen
verwacht maar dat is lastig te schatten mede omdat niemand zich heeft gemeld vanuit die groep.
Volgens inschatting van de politie zijn 30 of 40 man van die groepen naar Breda gekomen om te
demonstreren tegen Pegida.
2. Het klopt dat 24 mensen opgepakt zijn, maar ze hebben allemaal een proces-verbaal gekregen en
zijn na korte tijd vrijgelaten. Of er klachten zijn is vervolgens aan die mensen zelf.
3. In het begin van de demonstratie heeft een kortstondige charge plaats gevonden, op het moment
dat de tegendemonstratie optrok naar het Kasteelplein en probeerde de demonstratie van Pegida te
Notulen gemeenteraadsvergadering d.d. 23 juni 2016
Pagina 118
