52.
het heeft het gemeente bestuur tot nu toe niet mogen gelukken de Re
gering te overtuigen, dat zij door hare vasthoudende handelwijze, de
voornaamste oorzaak is van het vernietigen van dezen handel, door na
melijk in het jaar 1855 plotseling zonder bekende redenen, de alhier 1
nabij deze stad bestaande vrijdommen van tollen pp te heffen, dien
tengevolge toch werd Breda en omstreken in eenen exceptionelen toe
stand geplaatst, er werd toch hierdoor van hen eene verhoogde belas
ting geheven, zooals nergens in den Lande bestaat, in Strijd met vele
Koninklijke besluiten en Verordeningen; niets echter mogt baten, want
er werd op de door uwe vergadering en de alhier gevestigde Kamer van
Koophandel en fabrijken ingediende requesten afwijzend beschikt, zon
der eenige voldoende reden optegeven: eene laatste poging werd nog-
thans beproefd bij de 2e Kamer der staten Generaal, ten einde die
overtuiging bij de Hooge Regering alsnog te weeg te brengen.
De landbouwergeen enkelen vrijdom meer genietenden, dus afkee-
rig van deze drukkende belasting, zoekt elders zijne waren ter markt
te brengen, zoodat deze handel zich thans meerendeels naar Etten en
Leur en oosterhout heeft verplaatst, ten gevolge hiervan verkeert ook
den Klein-handel in eenen kwijnenden toestand, want de landlieden,die
vroeger zich tweemaal »s weeks ter markt begaven om hunne ?jaren te vei
koopen, voorzagen zich hier ter Stede van hunne dagelijksche banoo-
digdheden, hetgeen ook thans, bij het niet meer bezoeken dezer Gemeen
te, ten eenenmale heeft opgehouden.
De overige binnenlandsche handel bepaalt zich tot verzendingen
alom in den Lande van voortbrengselen uit de hier bestaande fabrieken
en trafieken, voornamelijk naar Zeeland, Noord- en Zuid Rolland, waar
onder de Bieren, Zout, Tapijten,pepermunt, piano»s en gebreide goede
ren eene zeer voorname plaats bekleeden, - maar de Copiunicatie met
genoemde provinciën wordt menigwerf belemmerd door den slechten toe-
stand der rivier de Mark, niet alleen des winters door het ijs, maar
ook des zomers door den lagen Waterstand, waardoor het vervoer voor d€
handelaren dikwerf bemoeijelijkt wordt en met groote kosten gepaard
gaat.
Wij zijn in de onmogelijkheid eene behoorlijke opgave der gefa
briceerde en verzondene goederen te doen; de handelaren weigeren dit
bepaaldelijk, op grond dat dit aanleiding zoude geven tot opvoering
van het patentregtwaarover vooral in dit laatste jaar, algemeen
'luide klagten alhier worden aangeheven.
b. Buitenlandsche Handel.
De handel in huiden, drukwerken en wollens tof f en nemen jaarlijks
al moer en meer toe; groote verzendingen hebben buitenlandsplaats uit
onze fabrieken, waaronder Tapijten, Chocolaad, jujubes, pepermunt en
Cigaren eene groote plaats bekleeden, de laatste werden mserendeels
gefabriceerd voor Oostenrijk of wel tot verzending naar Californie.
De overige buitenlandsche handel bestaat meerendeels uit verzen
dingen uit onze fabrieken naar de Oost- en West Indiö,waaronder in de
/genoemd eerste plaats behoort/te worden alles wat tot de Militaire uitrusting
behoort; een zeer gunstige invloed heeft daarop uitgeoefend de ver
meerdering aldaar der Armêe, zoodat voornamelijk de hoeden- en petten-
fabrieken, passement- en gouddraadtrekkerijen steeds druk in werking
geweest zijn; de Piano-fabriek houdt zijnen ouden roem staande en
heeft ook zeer vele verzendingen naar Oost-indie.
Voortdurend hebben er vele verzendingen uit deze Stad en omstre
ken plaats van voortbrengselen van Landbouw en warraoezierderijwaart
toe de thans hier bestaande versnelde Communicatie-middelen veel bij
dragen, zoodat men in staat is vruchten, die slechts weinige dagen kun
nen goed blijven, aan de Engelsche Markt te brengen,waar zij zeer ge
zocht