Het geheel getal bedroeg 2 3 5» namelijk 195 voor de handteeken-
kun&e en 37 voor de bouwkunde, waaronder vele uit afgelegen gene enten.'
Aan den dig-cursus namen deel 25 leerlingen en op den dar® s-cur-
sus, waren 17 Jonge Jufvrouwen.
De resultaten van beide cursussen waren over het algemeen voldoen
de.
Het Kabinet van pleister - afgietselsis dit jaar verrijkt gewor-
den met een groot aantal voorbeelden van het sijstem Dupuis.
In den loop der maand september is er eens tentoonstelling gehou
den der prijstekeningen, waarna de prijsuitdeeling heeft plaats ge
had aan de verst gevorderde leerlingen.
Ten aanzien van de overige nuttige inrigtingen, welke binnen deze
gemeente aanwezig zijn, kunnen wij verwijzen naar de laatste verslagen,
waarbij zij meer bijzonder zijn vermeld; alleen vermelden wij dat in
den loop van'het jaar esm Zondags Zangschool werd opgerigt, voor hand
werklieden, welles door ongeveer 2o leerlingen werd bezocht.
Hoofdstuk X.
Armwezen.
Mogten wij in vorige jaren in onze verslagen van het meer station
air blijven van den toestand van het armwezen alhier melding maken;
dit jaar zijn wij genoopt, bij eene vergelijkende beschouwing van
getal der ondersteunden in 1363 en vorige jaren, van eene meer aan-
groeijende neiging tot teruggang, Hoge die,ook voor alsnog geene be- i
zorgdheid wekken, te gewagen, immers in 1862 werden slechts onder
steund 2221 personen, en in 1803 beliep dit getal 2370, weshalve in
1863 meer onderstand hebben genoten lij-9 personen.
Het is geen verblijdend verschijnsel, dat men zoo hier als elders
het getal der behoeftigen moet zien aangroeijen; eene groote oorzaak
van vele armoede is naar ons oordeel gemis aan werk; het is daarom
te betreuren, dat het werkhuishetwelk alhier bestaan heeft, niet
aan het voorgesteld doel heeft beantwoord; hadden de armen in die in-
rigting eenige meerdere verdiensten kunnen maken, welligt zoude men
meer op hunne medewerking tot instandhouding van dezelve hebben kun
nen rekenen. Hoogst wenschelijk ware het, dat Mj die zou kunnen en
willen werken, daartoe ook de gelegenheid hadde, en dat hij door ge
mis van werk nimmer in de voor menigeen harde noodzakelijkheid kwame,
van zich tot bekoming van onderstand aan eenige armeninrigting over
te geven. Kond© men er toe geraken, om t?erk te verschaffen aan hen
die dit missen, en wel zoodanig werk dat billijke verdiensten zoude
geven, dan konde men verwachtendat het verleenen van onderstand
zich meer zoude gaan beperken tot zieken, oude vanöagen en onverzorg-
de kinderen, die in den regel alleen aanspraak hebben op hulp en on-
dersteuning.
De armenwet evenwel werkt het werkverschaffen aan de armen min
der in de hand, of maakt.hetzelve althans voor de gemeente minder
aanlokkelijk. Zij heeft door de bepaling, dat de geboorteplaats het
onderst'domicilie van den arme zal zijn, meer dan vroeger de gemeente
ten met elkander in aanraking gebragt of in verband gesteld;Zooaat 1
hier een aantal huisgezinnen meer dan vroeger zijn, die voor rekening
van elders ondersteuning ontvangen.
