108
Hebben instellingen tot bet voorkomen van armoedegelijk er
bier bestaan, en daaronder vooral die tot het verschaffen van werk
buiten tegenspraak baar nut, en verdienen zij alle aanprijzing;
kraehtiger bestrijding der kwaal is van zedelijke verbetering en van
verspreiding van noodzakelijke kundigheden te verwachten, indien
men mag aannemen, wat de ondervinding ook hier schijnt te be
vestigen, dat, naast ouderdom, ziekte en ligch aamsgebrek en, de
oorzaak der armoede vaak in ordeloosheidwangedragdronken
schap en onkunde te zoeken is. Het deelnemen aan het kosteloos
onderwijs kan daarom niet genoeg aangemoedigd worden. De zorg
van het gemeentebestuur is daarop gerigt. Nevens de bestaande
armenschoolwaarvan het lokaal de noodige ruimte voor de leer
lingen, die zich aanmelden, allengs niet meer aanbiedt, zal binnen
kort eene tweede dergelijke inrigting worden geopend, waarbij
buiten twijfel het hoog noodzakelijke onderrigt in vrouwelijke hand
werken niet zal worden vergeten. Het armbestuur, doordrongen
van de waarheid, dat onderwijs zijn magtigste hefboom is, bevor
dert het schoolgaan der arme en minvermogende kinderen door
overreding en, des noods, door onthouding van bedeeling.
De wet van den 28 Junij 1854 tot regeling van het armbe
stuur levert in de uitvoering hier, gelijk elders, stof tot aanmer
kingen op.
Door gedeputeerde staten van Noordbrabant werd bij circulaire
van den 23 Junij 1865, G. n°. 135, aan ons, even als aan de
andere besturen in de provincie, voorgesteld, om in het weder-
zijdsch belang der gemeenten elkander voortaan geen kosten voor
genees-, heel- en verloskundige diensten in rekening te brengen.
Ons armbestuur, in de onderstelling, dat onder die kosten de ver
pleging in het ziekenhuis niet begrepen was, gaf ons zijne bereid
willigheid hiertoe te kennen. Naar ons gevoelen echter bedoelen
gedeputeerde staten alle kosten van verpleging bij ziekte, zoo
binnen als buitenshuis, ten einde geschillen over de noodzakelijk
heid en het bedrag van den onderstand te vermijden. Is dit zóó,
dan zoude onze gemeente door de voorgeslagen schikking gewis
niet gebaat worden. Want bij de bekende neiging der lagere
klassen om zich naar de steden te verplaatsen, welke men ook
hier kan opmerken, is het aantal bedeelden, die elders hun do
micilie van onderstand hebbenaanmerkelijk grooter dan dat der
genen, die voor rekening onzer gemeente elders ondersteuning
ontvangen. De slotsom der rekening was steeds in het voordeel
onzer gemeente.
Het aantal der eersten bedroeg in het afgeloopen jaar 906, voor