80
281, en wel in October; op 31 December bedroeg het aantal leerlin
gen 283.
Die aanzienlijke vermindering schijnt toe te schrijven aan de omstan
digheid, dat de onlangs benoemde hoofdonderwijzerde heer van Goor,
bij zijne in fnnctie treding de sohoollijst. aan een naauwkeurige revisie
heeft onderworpen, en daarbij diegenen afgeschreven heeft, die bleken
de school verlaten te hebben, zonder de voorgeschreven voorkennis.
Wat den gang van het onderwijs aan deze inrigting betreft, moet de
commissie tot haar leedwezen te kennen gevendat die veel te wensohen
overlaat; inderdaad, de toestand van het onderwijs aan de armenschool
voor jongens is verre van bevredigend te zijn.
Eene hoofdoorzaak van dien ongunstigen toestand ligt ontegenzegge
lijk in 't gemis aan een voldoend aantal hulponderwijzers, waaromtrent
do commissie straks in de gelegenheid zal zijn hare bedenkingen mede
te deelen. Andere oorzaken, spruitende uit de geaardheid der scholie
ren en de onverschilligheid der ouders, brengen er het hunne ruim
schoots toe bij.
Vooreerst komen de kinderen zonder eenige do minste ontwikkeling
ter school.
Eene behoorlijk ingerigte voorbereidende school (bewaarschool) schijnt
in deze gemeente voor de armenklasse of niet te bestaan, of althans
niet bezocht te worden, 't Zal wel ounoodig zijn op het hooge belang
eener dergelijke inrigting te wijzen. Buiten de andere voordeelen toch
zou daardoor eene voorname oorzaak van schoolverzuim worden weg
genomen, daar vele grootere kinderen alleen daarom te huis moeten
blijven, om op hunne kleinere broertjes en zusjes te passen.
Hierbij komt, dat over het geheel de school veel te vroeg wordt
verlaten en het grootste deel der leerlingen de maatschappij intreden,
zonder voldoeud lager onderwijs te hebben genoten, een kwaad, dat
door de herhalingschool niet dan zeer gebrekkig kan worden vei holpen.
Om dit al te vroegtijdig verlaten der school aan te toonen, wijst de
commissie op de volgende cijfers. De armenschool is verdeeld in 4
klassen. Op 31 December .1870 zaten in de hoogste klasse 44 leerlin
gen; in de 2e, 52; in de 3e, 81; in de 4e, 106; zoodat ter naauwer-
nood dergenen, die zich aanmeldentot de hoogste klassen oplimmen.
Eindelijk zij hier nog vermeld, dat het schoolverzuim, die oude
kanker der openbare armenschool, nog altijd op schrikbarende wijze
blijft voortwoeden, en wel zoo, dat dagelijks een tiende deel der leer
lingen wordt gemist.
Het heeft nogtans noch den hoofdonderwijzer, noch de beide hulp
onderwijzers aan ijver en werkzaamheid ontbroken, ze spanden al hunne
krachten in om de kinderen der armen door onderwijs te ontwikkelen
en tot nuttige leden in de maatschappij te vormen.
Maar, hetzij nogmaals gezegd, en het kan ook niet genoeg worden
herhaald, hunne krachten, hoe ook verdubbeld, schoten te kort bij
zoo veelzijdige en zoo dringende behoefte.