75
De Commissie is overigens van oordeel dat aanbesteding zoo
veel mogelijk moet worden toegepast, en dien ten gevolge zijn,
op 7 Mei en 16 November 1870, in bet openbaar aanbesteed:
Het maken eener loods voor de steenhouwerij.
Het maken en stellen van de besteigering der noord- en west
zijde van den toren.
De levering van Jodoigne-steen Rochefort-steengebakken steen
waterkalk, Dordtsche tras en zand.
Het bekakken der hardsteenen voor vlakke bekleedinglijstwerk
en versieringen.
Het verstrekken van arbeiders, steenhouwers, metselaars, enz.
Het leveren en plaatsen der verankering van het noordwestelijk
contrefort met den torenmuur.
De Commissie heeft gemeend dat de bouwstoffen voor de ker
stelling in het algemeen moeten zijn van de beste hoedanigheid,
en zooveel mogelijk overeenkomende met die van het bestaande
werk. Minder goede bouwstoffen, reeds door den aard van het
werk uitgesloten, zouden slechts eene onbeduidende besparing geven,
daar de arbeid dezelfde blijft en geen overwegenden invloed uit
oefent op de kosten.
De bestaande bekleeding der muurvlakken is van steen uit de
groeven van Jodoigne (België), en deze zelfde steensoort, ook vroe
ger voor de herstelling van het bovengedeelte van den toren ge
bezigd, wordt aangewend voor de nieuwe bekleedingen.
Wegens de aanmerkelijke dikte, welke de nieuwe bekleedingen
veelal moeten verkrijgen, is het echter beter geacht de afmetingen
van den steen, vooral de breedte (in de rigting der dikte van
den muur), grooter te bepalen dan gebruikelijk.
Daar de jaarlijks benoodigde hoeveelheid steen betrekkelijk ge
ring is, kan dit met eenige verhooging van den gewonen prijs
worden verkregen.
Yoor de lijsten en ornamenten wordt gebruikt de steen van
Rochefort (Frankrijk)die ook tot gelijk doel bij het bovenge
deelte van den toren is aangewend.
De Commissie heeft al verder gemeend het werk der herstelling
te moeten doen aanvangen daar waar de toestand het slechtst
was, namelijk bij den noordwestelijken hoek van den toren.
Dien ten gevolge is in 1870 gemaakt de verankering van het
nood westelijk contrefort met den torenmuur, en de besteigering
der noord- en westzijde van den toren.
In datzelfde jaar kwam de werkloods voor de steenhouwers,