207
Ruim 8°/o der stallen staan door een gang of overdekt plaatsje in
verbinding met de woning, terwijl 47°/o der stallen met de woning
ineenloopen.
VEEVOEDER.
Op een paar uitzonderingen na, waar de hovenier, houder van één
koe, deze voert met allerlei afval, als aardappelschillen en groente
bladeren, bestaat het voer uit pulp, wortelen, lijnmeel en ook wel „bustel."
Pulp wordt bijna zonder uitzondering gevoerd, maar de hoeveel
heden zijn zeer verschillend. Over de hoeveelheden van deze ver
schillende soorten van veevoeder, die gebruikt worden, is het ons
niet mogelijk geweest een juist overzicht te verkrijgen.
OORZAKEN VOOR VERONTREINIGING.
Behalve de zeer onvoldoende mestafvoer zijn er nog velerlei oor
zaken, die tot vervuiling der stallen bijdragen.
Dikwijls ligt in den stal opgehoopt het afval van wortelen en van
de groenten, die de hovenier in de stad rondbrengt.
Ook komt het voor, dat een privaat in den stal is gelegen (n.l. bij
7 stallen of bij U,5°/o).
In één stal troffen wij zelfs een privaat en eene bedstede aan.
In een paar stallen, waar de mest achter de koeien lag opgehoopt,
werden ook varkens gehouden.
In een anderen stal waren boven de koppen der koeien kippen-
roesten aangebracht.
Dat in dergelijke stallen bij het melken geen voorzorgen tegen
verontreiniging worden genomen is begrijpelijk.
Meer dan eens hebben wij dan ook gezien, dat voor het melken
de handen met speeksel werden bevochtigd en dat na het melken
de melk met een laag stalvuil was bedekt.
ONDERZOEK VAN HET POMPWATER.
Daar wij hadden opgemerkt, dat vele hoveniers niet bij de gemeente-
waterleiding waren aangesloten, kwam het ons wenschelijk voor, het
pompwater, dat zij gebruikten, te onderzoeken.
Te meer is dit van belang, omdat over het algemeen, al is er
waterleiding aanwezig, toch pompwater gebruikt wordt als wasch-
water voor melkkannen en als drinkwater voor de koeien en omdat
vervuiling van het pompwater door nabijheid van mestvaalt en privaat
meestal niet alleen niet buitengesloten maar zelfs waarschijnlijk is.
Tabel II geeft een overzicht over het gebruik van pompwater als
waschwater en als drinkwater en ook over de qualiteit van het pompwater.
