14
vloed ondervonden van de lage inkomende rechten, welke hier
te lande geheven zijn, terwijl bij export zoo goed als overal hooge
rechten te betalen zijn.
Machinefabriek. Ketelmakerij. Electrische, ApparatmfaBriék.
Locomo tieffabri ek
In het verslag van 1918 betreffende dit bedrijf werd de klacht
geuit dat door den in November 1918 gesloten wapenstilstand
de toestand geheel veranderd was en dat de lusteloosheid en
terughoudendheid (in Augustus 1914 opgemerkt en in den aan
vang' van 1915 verdwijnend) bleven bestaan. Nu kan vermeld
worden, dat in dien toestand in den loop van 1919 langzamer
hand verbetering is getreden.
De afnemers, welke vele bestellingen hadden geplaatst in
Duitschland als gevolg van den lagen Markenkoers, kwamen
langzamerhand tot de overtuiging dat de voordeelen hieraan
verbonden, werden opgeheven ten eerste door de groote navor
deringen welke in het algemeen door de Duitsche fabrikanten
op reeds geplaatste en door hen aangenomen bestellingen, en
ten tweede door de weinige zekerheid voor uitvoering der be
stellingen, terwijl ten slotte in de 2e helft van 1919 in het
algemeen nog slechts in Hollandsche valuta werd geoffreerd
en de Duitsche regeering slechts vergunning tot uitvoier gaf,
wanneer de prijzen zeer hoog waren. Om deze redenen zijn de
bestellingen in 1919 zeer toegenomen en was er in de 2e
helft van dat jaar groote drukte in deze industrie. Dit was
niet uitsluitend terug te voeren op de vele bestellingen, maar
ook op den verkorten arbeidstijd, waardoor minder voortge
bracht kon worden dan vroeger.
Wat de aanvoer van grondstoffen en stookma;teriaal betreft,
zoo was deze bevredigend. Van regeeringsbemoeiingen werd geen
invloed ondervonden.
Meubelmakerijen.
Dit bedrijf heeft, ondanks de tegenwerking van enkele moeie-
lijkheden als loonsverhoogingen, minderen werktijd, rantsoenee-
ringen, enz. een normaal verloop gehad in 1919.
Mouterij.
De import van buitenlandsch, mout en de hooge inlandsche