40
het hoofdgebouw van de Koninklijke Militaire Academie een een
voudig gedenkteeken opgericht.
Nadat Nederland op '10 Mei 1940 in den oorlog betrokken was gewor
den, noopten militaire maatregelen op 12 Mei tot evacuatie der stad.
Doordat het bevel tot evacuatie door den militairen commandant veel
eerder werd gegeven dan aanvankelijk werd bepaald en in den nacht
vóór de evacuatie vrijwei alle gereedstaande transportwagens door
militairen waren opgevorderd, konden de maatregelen, welke voor
een eventueele spreiding der bevolking waren getroffen, niet volgens
het vastgestelde plan worden uitgevoerd; op het laatste moment
moest de regeling geheel worden veranderd. De bevolking werd in
Zuid-Westelijke richting afgevoerd; zij werd daartoe gesplitst in twee
colonnes, elk van 25.000 personen; een colonne begaf zich via
Zundert in de richting Antwerpen, doch kwam niet verder dan Acht
maal, vanwaar zij na een driedaagsch verblijf naar Breda, dat in
middels door de Duitsche troepen was bezet, kon terugkeeren. De
andere colonne, die over Hoogstraten, Oost- en West-Malle mar
cheerde, bereikte met het gros der geëvacueerden in den avond van
den 13den Mei Antwerpen. Vandaar zijn een tienduizend-tal personen
van deze groep verder getrokken, o.a. naar St. Niklaas, Gent, Brugge
en Frankrijk; een andere groep van 2000 personen toog onder
leiding van het Hoofd van den Economischen Dienst van de Burger
wacht, den heer C. J. Asselbergs, naar Zeeuwsch-Vlaanderen en heeft
eenigen tijd in Koewacht en omgeving vertoefd.
Aan het overhaaste tempo, waarin geëvacueerd moest worden, en
aan de zeer snelle ontwikkeling van de gevechtshandelingen in Weste
lijke richting, waardoor de geëvacueerden in de gevechtszone geraak
ten, is het te wijten, dat de evacuatie niet naar wensch is verloopen
en de geëvacueerden op hun tocht veel hebben moeten doorstaan en
dikwerf aan levensgevaar waren blootgesteld. Een 88-tal geëvacueer
den viel dan ook helaas ten offer aan het oorlogsgeweld. Te St. Niklaas
sloeg een bom in een school, waarin talrijke Bredanaars waren onder
gebracht, en doodde 51 menschen, terwijl er ruim 20 werden gewond.
Konden de geëvacueerden van de groep-Zundert reeds na enkele
dagen naar hun woonstede terugkeeren, velen van de groep-Hoog-
straten kwamen eerst na weken enkelen zelfs na maanden in
Breda terug. Het Gemeentebestuur heeft gedaan wat in zijn ver
mogen lag om te bevorderen, dat de uitgewekenen zoo spoedig moge
lijk in de stad hunner inwoning konden terugkeeren. Daartoe werd
een ophaaldienst BredaAntwerpen met autobussen van de N.V.
„Monopol" en de B.B.A., alsmede vrachtauto's van de A.T.O. en Van
Gend en Loos georganiseerd. Door middel van dezen dienst keerden
degenen, die in Antwerpen, St. Niklaas, Gent, Brugge e.o. en
Zeeuwsch-Vlaanderen verbleven, naar Breda terug. Later zijn auto
colonnes naar Frankrijk vertrokken om de vluchtelingen op te halen,
die door de Nederlandsche Missie tot repatrieering van de Neder-
landsche vluchtelingen uit Frankrijk, waren opgespoord. Deze missie
was op initiatief van den Burgemeester van Breda in het leven ge-