- 5 -
Eerst zal men de vraag moeten beantwoorden, welke bestuursorgani
satie het beste voor onze streek isen wat door dat nieuwe stads
gewestelijke orgaan gedaan kan worden.
Hierna komt de ruimtelijke ordening aan bod, die meer dan tot nog
toe het geval was, dienaar van do mens zal moeten zijn.
De vraag moot in dit stadium gesteld worden of gemeentelijke her
indeling geboden is. Zo niet, dan blijven straks naast die gewest
raden bestaan lokale gemeenschappen met eigen lokaal bestuur, met
eigen verantwoording der burgerij.
Naast schaalvergroting schaalverkleining. De domocratie-nieuwe-
stijl eistdat de bestuurden steeds nauwer betrokken worden bij
het bestuur van hun woon- on leefmilieu. Het laten voortbestaan
van kleine, overzichtelijke, goed geoutilleerde eenheden rond een
centrumgemeente is oen zaak van democratic. Zij komt in deze kleine
eenheden het best tot haar recht. In een stad is een gemeentebe
stuur een anonimiteit. Een produkt van onze vertechnificeerde
wereld.
Dc door mij reeds gesignaleerde wijziging van de Wet Gemeenschappe
lijke Regelingen, met daarnaast een wijziging van dc Wet Financiële
Verhouding Rijk- Gemeenten zal de vorming van stedelijke gewesten
in Nederland op grote schaal mogelijk moeten maken. Deze zullen
het duidelijk alternatief moeten zijn voor het gemodder mot grens
wijzigingen en annexatie-dreigingen.
In afwachting van deze ontwikkeling kan men zich afvragen of het
niet mogelijk is met een desnoods gebrekkige, maar in do praktijk
niet al te zwak gebleven constructie, zoals dit elders is gebeurd,
een tijdelijke samenwerkingsregeling tc maken, die zeerwel een op
lossing zou kunnen bieden ook voor cle financiële problemen, die
ontstaan voor een centrumgemeentedoor wegtrokken naar elders of
door niet vestigen in de centrumgemeente. Deze samenwerkingsrege
ling moet het mogelijk maken, dat de stad toch reeds aanspraak
zou kunnen maken op een uitkering als centrumgemeente, ook al
hooft zij hot door de wet vereiste aantal inwoners niet. De land-
honger zal verdwijnen, annexatie kan gevoeglijk achterwege blijven.
Dat zowel wetenschap als praktijk het in dc richting zoeken, die
in de nota van onze deskundigen wordt aangegeven, bewijst ook de
publikatie van de heren Drs. R. Geyer en Drs. L. Welters, opgesteld
in opdracht van de Stichting Onderzoek arbeidsituatie in het Rijn
mondgebied, waarin het heet:
"Bij hot inrichten en groeperen van nieuwe bevolkingskernen zal
aandacht moeten worden gegeven aan dc behoefte om in kleinere
plaatsen met een plattelandskarakter te wonen. De stichting van
grote satelietsteden is met die wensen in strijd"; en nu een sten
uit de praktijk, n.l. van Ir. Witte, burgemeester van Eindhoven en
voorzitter van dc agglomeraticraad Eindhoven, als hij spreekt over
dc samenwerking in deze agglomeratie:
"De agglomeratie Eindhoven heeft gedaan, wat haar te doen stond,
n.l. gebruik makend van do in deze regio gegroeide en versterkte
samenwerking een alternatief bieden voor samenvoeging en annexatie,
de in dc lokale sfeer zozeer gevreesde maatregelen, die grotere
weerstanden plegen op te roepen".
Tcteringen mag geen aanhangsel van clo stad worden, geen mislukking
a la Princcnhagc; bij ons geen toestanden als in Gcercn-Zuid.
Hier mag geen tot mislukking gedoomde wijkraad, zonder enige rccle
bevoegdhedenhaar marionetten-bestaan gaan leiden.
- 6 -
