IV. Soorten subsidies.
-6-
De subsidies kunnen worden onderscheiden in open (direkte) en vermomde
(indirekte of verkapte) subsidies. De open subsidies zijn rechtstreekse
bijdragen in geldelijke vorïn. Daarnaast zijn er subsidies, die niet direkt
herkenbaar -dus vermomd- zijn, omdat ze op de begroting niet zonder meer
als subsidie verschijnen. Enkele van de meest voorkomende vermommingen zijn:
a. de garantieverlening:
Dit is een potentieel subsidie. Een voorbeeld daarvan is de garantie voor
het exploitatietekort van een evenement. Vertoont het uiteindelijke
exploitatieresultaat een tekort, dan leidt de garantie tot een subsidie.
b. de verstrekkingen in natura:
Voorbeelden hiervan vinden we in de tarievenpolitiek van gemeentebedrijven
of in de gratis beschikbaarstelling van lokaliteiten.
c. de belastingvrijstellingen of -verminderingen.
De open of direkte subsidies kunnen o.m. als volgt worden onderscheiden:
a. wettelijke en niet-wettelijke subsidies:
Sommige subsidievormen hebben een wettelijke basis. Zo zijn er subsidies,
die de overheid ingevolge wettelijk of zelfs grondwettelijk voorschrift
verplicht is uit te keren. Ook zijn er subsidies, tot uitbetaling waar
van een wet niet verplicht, maar wel de mogelijkheid openstelt. Voor
beelden van subsidies, die op een wettelijke basis steunen, vinden we op
het terrein van het bijzonder lager onderwijs en de volkshuisvesting.
De niet-wettelijk verplichte subsidies vinden we vooral op de terreinen
van de volksgezondheid, de sociale zorg (caritas) en de kuituurbevordering
mecenaat)De caritas en het mecenaat behoorden vroeger vrijwel bij
uitsluiting tot het domein van de partikuliere aktiviteit. De omstandig
heid, dat de partikuliere sektor steeds minder in de gelegenheid was om
met eigen middelen allerlei aktiviteiten te steunen heeft ertoe geleid,
dat de overheid, in het bijzonder ook de gemeente, zich meer en meer ge
noodzaakt zag zich hiermee te gaan bemoeien en op deze gebieden financiële
steun te verlenen in de vorm van subsidies.
b. formele en materiële subsidies:
Het formeel subsidie dient alleen om een soort erkenning van overheids
wege te geven. Dit subsidie draagt meer een ideëel karakter en is niet
bedoeld als een vorm van materiële steun. Het formeel subsidie is een
grensgeval en toont nauwe verwantschap met de kontributie of jaarlijkse
bijdrage. Het gaat. in deze gevallen dus om onbetekenende bedragen. In
wezen verschilt het formeel subsidie van het aanmoedigingssubsidie, ook
wel waarderingssubsidie genoemd (waarover hierna)dat in zekere zin ook
een ideëel karakter draagt, maar toch ook materiële steun beoogt te
verlenen. Het materieel subsidie is daarentegen te zien als een vorm van
-7-
