Omdat dc burger hiermee niet tevreden was, ontstond een gevoel van
onvrede, wantrouwen, ja zelfs agressie. Een en ander werd nog versterkt
doordat de problematiek ingewikkelder en de schaal vergroot werd. Het
bestuur werd daardoor voor de burger steeds meer anoniem, steeds min
der herkenbaar. Waar nu, naar mijn mening, juist in de kleinere ge
meenten de afstanden kort zijn, een deel van de problanen niet al te in
gewikkeld is, de bestuurder in persoon gekend kan worden, kortom aan
de voorwaarden is voldaan cm anonimiteit van het bestuur te doorbreken,
daar ligt de unieke kans cm in ons bestuursstelsel agressie en wan
trouwen tegen die overheid te doorbreken en een nieuwe basis te leggen
voor wederzijds vertrouwen. Een rigoureuze gemeentelijke herindeling
zal er juist toe leiden, dat deze kans, waaraan wij in ons bestel zo
dringend behoefte hebben, teniet zal gaan.
Een tweede onderwerp, waarover ik u enige gedachten wil voorleggen, is
de gang van zaken rond beroeps- en bezwaarschriften.
Uitdrukkelijk stel ik voorop, dat het een goede zaak is, dat beroep open
staat tegen overheidsbesluiten. Het is terecht, dat hiervoor procedures
zijn vastgelegd en dat een juridisch kader aanwezig is, waar de belangen
van de burger worden gewaarborgd.
Het is weldadig te mogen constateren, dat in het Nederlandse bestuur ook
de bereidheid bestaat deze mogelijkheden reële inhoud te geven. Ten be
wijze daarvan zou ik u gaarne willen uitnodigen eens een zitting van de
Raad van State bij te wonen, opdat u zelf kunt constateren, dat ook in
dit hoge college consciëntieus aandacht wordt besteed aan datgene wat
de klager - vaak niet geschoold in juridische terminologie - naar voren
brengt.
De keerzijde van de voorgeschreven procedures is het vaak ruime tijds
verloop, is het vele werk, dat de behandeling vergt. Naar mijn mening
is dat op zich genomen nog niet zo erg.
Wel problematisch is een beroepsprocedure waar slechts argumentatie
wordt gevoerd vanuit vrijwel uitsluitend strikt individueel belang en
waarbij vrijwel volledig wordt geweigerd oor te lenen aan argumentatie
van meer algemeen belang.
Bezwaarschriften: u kent ze wel, met daarbij de handtekeningenlijst.
Lijsten, waarop de handtekening van 10- of 12-jarige ongetwijfeld ver
standige kinderen prijkt naast die van hun ongetwijfeld nog veel verstan
diger vader.
Handtekeningenlijsten, waarbij je je gaat afvragen of gebrek aan kwaliteit
door kwantiteit moet worden gecamoufleerd.
Bezwaarschriften ook, waarin beweringen worden gedaan zonder enige argu
mentatie; waarin feitelijkheden worden gesteld, die alleen maar bestaan
in de fantasie van de klager. Bezwaarschriften ook, met insinuaties en
-4-