-20-
aan zullen ontkomen, tijdig fundamentele keuzen te maken, voorzitter.
Keuzen, die, wat ons betreft, eerder moeten bestaan uit een volledig op
heffen van een bepaalde activiteit, dan uit een gedicteerde bezuiniging
op Alle activiteiten, met als gevolg een onaanvaardbare versobering over
de hele linie. Ik heb toen ook gezegd, dat het tijd wordt, dat Den Haag
de gemeenten veel vrijer laat in de besteding van de steeds schaarser
wordende middelen. Ik hoopte, dat het sluiten van een bestuursaccoord
tussen Rijk en gemeenten en een versnelling van de decentralisatie er toe
zouden kunnen leiden c.q. bijdragen, deze wens in vervulling te doen
gaan. Nu, een jaar later, moet ik helaas constateren, dat deze wens niet
(of maar ten dele) gerealiseerd is. Want, wat is de werkelijkheid, voor
zitter? Het Rijk blijft zijn financiële problemen afwentelen op de ge
meenten. Niet meer zo zeer via het Gemeentefonds - het bestuursaccoord
tussen Kabinet en VNG beschermt dit redelijk - doch via kortingen op spe
cifieke uitkeringen. Het Gemeentefonds begint steeds meer het karakter te
krijgen van een optelsom van vergoedingen voor specifieke taken en dus
steeds minder van één brede uitkering ter vrije besteding van de gemeen
ten. Naar het oordeel van de V.V.D. moet het Gemeentefonds weer z.s.m.
worden hersteld in zijn oude functie en zijn systematiek moet worden ver
beterd en vooral vereenvoudigd. Het opheffen van specifieke uitkeringen
en het vervolgens met een forse dosis gemillimeter toevoegen aan het Ge
meentefonds levert per saldo geen échte speelruimte voor de gemeenten op.
Overigens kan ook geconstateerd worden, dat het opheffen van specifieke
uitkeringen vaak niet veel meer dan "optische" betekenis heeft. Daarbij
is het aandeel van de som van de specifieke uitkeringen in de totale in
komsten van de gemeenten de laatste jaren zelfs toegenomen. De decentra
lisatie blijft dan ook een zeer moeizame aangelegenheid en komt veel te
traag op gang.
Al deze feiten nogmaals overziend, vindt de WD het dringend noodzakelijk
dat sanering van specifieke uitkeringen plaats vindt. Maar dan zonder ge-
millimeter en via een overheveling naar de Algemene Uitkeringen uit het
Gemeentefonds. Daarmee worden dan die gelden "automatisch" gebracht onder
de werking van het evenredigheidsprincipe, dat van toepassing behoort te
zijn op de uitkeringen uit het Gemeentefonds; en worden vakministers be
perkt in hun mogelijkheden om onevenredige kortingen op te leggen aan de
gemeenten
Tenslotte nog een woord van critiek op de zgn. september-circulaire m.b.
t. de gemeentefinancienGemeenten, die hun zaakjes reeds voor elkaar
hadden, werden zo gedwongen, zich opnieuw met de begrotingsopstelling be
zig te houden. Over "bezuinigen" gesproken, voorzitter. Ik vraag me af,
of het mogelijk is, tijdens de behandeling van de voorjaarsnota meer
"vastigheid" aan de lagere overheden te bieden. Al was het alleen maar
als een vorm van beleefdheid!
Keren we nu terug naar onze eigen situatie, voorzitter, dan moeten we he
laas constateren, dat de financiële druk in Teteringen nog duidelijker
voelbaar is geworden dan vorig jaar. Want bij ongewijzigd beleid zou de
begroting 1988 sluiten met een tekort van f 122.500,(of f 84.500,
na correctie, als aangegeven in uw brief van 5 novj.l.). Door vrij in
grijpende maatregelen, gebaseerd op wat u noemt uw "tweesporenbeleid"
bent u er ook nu weer in geslaagd, een sluitende begroting aan te bieden
en een budgettaire ruimte te creeren van f 34.000,Dit resultaat wist
u te bereiken, zonder dat de 0GB in absolute zin onevenredig veel moest
worden verhoogd. Als men daarbij bedenkt, dat de OGB-tarieven in Teterin
gen tot de 4 laagsten in West-Brabant gerekend kunnen worden en zelfs na
de voorgestelde verhoging nog iets dalen, en dat de OGB-limieten in di
verse gemeenten reeds overschreden zijn, is het Teteringse resultaat (met
zelfs nu nog een procentueel grote "onbenutte belastingcapaciteit") zeer
zeker een compliment waard. Ofschoon de WD zich terughoudend opstelt
t.o.v. OGB-verhogingen is ze van mening, dat onder de gegeven omstandig-
