-2-
een bundel vierstemmige madrigalen in het licht gaf, terwijl tegelijkertijd een
deel 5- stem/, ige madrigalen te Venetië verscheen. Hertog Albrecht V van Beieren
benoemde hem in 1560 tot dirigent zijner hofkapel te München en dat is hij tot
zijn dood gebleven. Zijn laatste levensjaren waren door zijn zwaarmoedigheid, ge
volg van overspanning, vergald. LASSO is een der vruchtbaarste componisten van alle
tijden. Hij componeerde meer dan 2000 werken, waaronder 46 missen Triste depart;
Jesus ist ein siisser Name, 6 stemmig; Domine, D.ominus noster, 6 stemmig), de zeven
Psalmi Davidi poetitentiales, 5 stemmig; het prachtwerk Patrocinium musices, 5 din.
op kosten van de hertog van Beieren uitgegeven, bevattende 21 motetten, 5 missen,
5 officiën, 19 magnificat enz. Een bundel van 10e magnificat van zijn hand gaf zijn
zoon Rudolf in het licht. In het geheel componeerde hij 1200 motetten, verder tal
van wereldlijke liederen, ook op Duitse tekst, villanellen, madrigalen enz. Een
uitgave van Lasso's gezamenlijke werken, bezorgd door Fr. X. Haberl en Ad. Sandberger
verschijnt sinds 1894 bij Breitkopf und Hartel. De omvang is geraamd op 60 delen.
Zijn leven beschreef o.a. Dr F.C. Kist (l84l), doch diens werk is na de jongste on
der-zoekingen verouderd. Jonger en vollediger zijn de biografieën van Chr. v.d.
Borren, dagtekenend uit 1920 en E. Closson in 1919 verschenen. Ook mogen wij niet
verzuimen gewag te maken van Sandbergers werk: Beitrage zur Geschichte der Bayrisclien
Hofkapelle unter Orlando 3 din. 1894- 1895). Te München is in 1849 en te Bergen in
1853 een standbeeld voor de componist opgericht. Lasso's zonen Ferdinand en Rudolf ui
Lasso hebben beide een goede naam verworven als componisten van voor het merendeel
kerkelijke werken.
SWSELINCK, JAN I3TERSZ00Kgeboren 1562 te Deventer of te Amsterdam), over
leden 16 October 1621 te Amsterdam, organist. Leerling van Zarlino te Venetië, volgde
reeds 1580 zijn in 1573 gestorven vader Pieter Sweelinck, als organist aan de Oude
Kerk te Amsterdam op. Is de grootste figuur in de Nederlandse muziekgeschiedenis,
niet zozeer als organist, doeh in de allereerste plaats als componist. Hij is de
vader van de karakteristieke orgelfuga met zijn hoofdthema en zijn tegenthemas
een ingewikkeld weefsel van tonen met bevredigend besluit, dat J.S. Bach tot de
hoogste volmaaktheid heeft weten te brengen. Maar daarnaast dient Sweelinck als zang
componist genoemd en gewaardeerd te worden. Hij verrijkte de traditionele zangvormen
met Italiaanse toevoegingen - een gevolg van zijn leertijd bij Zarlino - en zijn
meerstemmige psalmen en «hansons behoren tot het schoonste, dat in de tijd vóór
Bach is gecomponeerd. Sweelinck stond reeds tijdens zijn leven ook bij zijn stad
genoten in ere en bekend is de anecdote, dat enige Amsterdamse kooplui hem als hulde
blijk een som van 200 gulden aanboden, mits zij met dit bedrag voor hem mochten spe
culeren. Het verlies zou voor hen, dè winst voor hem zijn. En na enige tijd konden
