volgno. 9 der agenda
-3-
- het systeem is te veel gericht op de ernst van de arbeid;
het creatieve, het expressieve, de fantasie verdienen te weinig aandacht;
- een te ver doorgevoerde intellectuele ontwikkeling is op de kleuterleef
tijd nog niet gewenst.
Enkele uitspraken van Prof.Weinstock, een der gezaghebbende pedagogen in
Duitsland uit zijn boek; "Arbeit und BiMung", mogen deze kritiek op het
zuivere Montessori-systeem illustreren c.q. onderstrepen
"Het is inderdaad voor de menswording van elk mens beslissend, of hij in
"zijn kinderjaren werkelijk heeft kunnen spelen",
"Montessori vervrisselt de ernst en het uithoudingsvermogen van de kinder
lijke activiteitsdrang met werk en stelt de scheppende drang tot vormge-
"ving gelijk met arbeid, die zij voor natuurdrift van de mens houdt
"Het gevaar, dat uit de verwisseling van spel met arbeid in de ï'iontessori-
"school voorkomt, bestaat hierin, dat de kinderlijke speelruimte door de ar-
"beid wordt versperd en zo de vleugels der fantasie, al te vroeg gekort-
"wiekt worden, zodat de zin voor het belangrijke in zijn mooiste ontplooi-
"ingstijd dreigt verstikt te worden".
Ook rondom het "Fröbel-systeem" worden kritieken geuit, welke vooral op de
navolgende neerkomen;
- In principe zal men het kind vrij moeten laten; hiermede verdraagt zich
moeilijk d.e stelling in de - Fröbel - gedachte, dat men alles in de school
klassikaal moet doen. Hen zal het kind niet te sterk aan voorschriften of
beperkingen in het spel moeten bind.en;
- de kleuterleidster moet leiden door belangstelling en medeleven te tonen,
zij zal moeten stimuleren, aanmoedigen, vertrouwen schenken, prijzen en
indien nodig uitlokken door vragen en suggesties.
Zij zal alleen moeten ingrijpen wanneer volstrekt duidelijk is, dat in
gegrepen moet worden,
- vooral in de latere kleuter-leeftijd wordt te weinig materiaal gebruikt,
waarin opdrachten zijn gelegen - het materiaal dat er is wordt vaak te
weinig uitgediept - dit soort materiaal b.v. het zintuiglijk materiaal
past wel in het Montessori-systeem.
Uit bovenstaande moge U zijn gebleken, dat "het spel" centraal dient te
worden gesteld in de moderne kleuterschool.
Door H.Hetzer is o.m. gesteld; "Het spel is een van de grondvormen, waarin
zich de dialoog van de mens t.o.v. de wereld voltrekt".
"Menselijk leven creëert zich geenszins in het d.oen van al datgene, wat tot
"de vervulling en bevrediging van de levensbehoefte behoort.
"De weg tot datgene wat ons leven levenswaard maakt en het een hogere zin
"geeft, voert niet enkel via de ervaring van de arbeid, maar vooral ook via
"het beleven van het echte spel. In het spel ligt de wortel voor datgene, wat
"de mens het hogere, doelvrije leven en de vreugde aan de echt-menselijke
"vrije bezigheid mogelijk maakt"
Zoals reeds is gesteld hebben de geuite kritieken praktisch alle betrek
king op de genoemde onderwijs-systemen in hun oorspronkelijke vorm.
Onder invloed van pedagogen en psychologen zijn wederzijds tekorten of
fouten in het ene systeem aangevuld met of gecorrigeerd door de goed.e eigen
schappen uit de andere methodiek.
Bovendien hebben bekende pedagogen en psychologen als "Hetzer, Charlotte
Bühler, Decroly, Lize de Haan, mevr.Philippi - Siewertsz van Reesema en
mej. Bijkamp direct of indirect hun eigen bijdrage aan de taakomschrijving
van de kleuterschool gegeven; mede tengevolge hiervan dient de kleuter
school niet meer te worden gezien vanuit de vaak historische tegenstelling
