ni 3LACI 111
SOCIAAL-CULTUREEL WEI1K EN 3LUCDWERKLOOSHEID
A. Sociaal-cullurecl werk. v
In het sociaal-cultureel werk staan de doelstellingen, vorming,
ontplooiing en bewustwording centraal. Essentieel voor dit werk is niet
alleen het aanbieden van voorzieningen en activiteiten, maar ook het
zelf doen en het zelf vormgeven door de deelnemers. Dit laatste op zowel
het uitvoerend, organisatorisch als bestuurlijk niveau.
De zelfwerkzaamheid van de deelnemers bepaalt de waarde van het
sociaal-cultureel werk en is tevens een noodzakelijke voorwaarde om
doelstellingen ervan te realiseren.
Lnerzijds is het sociaal-cultureel werk van belang door de educatieve
elementen, door de recreatieve en de meer algemene ontmoetingsfunctie
binnen de samenleving. Anderzijds is het werk van belang, omdat het
eigen initiatief en de eigen verantwoordelijkheid van mensen worden
gestimuleerd. In het bijzonder geldt vorenstaande voor achterstands
groepen. De integrale benadering van de mens in de maatschappij is
daarbij een wezenlijk element.
Door deze integrale benadering hebben met name de instellingen binnen
het sociaal-cultureel werk een functie ten aanzien van de sociale en
culturele ontwikkelingen in de samenleving.
Deze ontwikkelingen worden in hoge mate beïnvloed door het economisch
klimaat waarin ze plaatsvinden. De ontwikkelingen op sociaal-economisch
gebied worden op hun beurt weer beïnvloed door veranderingen binnen
het culturele leven.
Ilinnen het spanningsveld tussen deze verschillende ontwikkelingen
vervullen de instellingen voor sociaal-cultureel werk een rol die-
er op gericht is mensen de mogelijkheid te bieden uiting te geven aan
de veranderende opvattingen en levensstijlen.
Een ander belangrijk aspect ten aanzien van het sociaal-cultureel
werk is dat dit werk in hoge mate bestaat uit de inzet en werkzaamheden
van vrijwilligers, naast een zekere graad van professionalisering.
Dat betekent dat ook binnen het sociaal-cultureel werk een wissel
werking plaatsvindt tussen enerzijds de begeleiders (professioneel en
vrijwillig) en anderzijds de deelnemers.
- i -
Tt i
De activiteiten binnen deze functie behoeven niet specifiek op de
itMindioe \vt?rklo7pn tf» wnrdpn nprirhl- Aannp7><»n tii* maL-r»r»
- 2 -
Deze wisselwerking is van betekenis voor het realiseren van de doel
stellingen van het sociaal-cultureel werk. Zo wordt tevens de
effectiviteit van het sociaal-cultureel werk bepaald door de kwaliteit
van de activiteiten en de gerichtheid die er in tot uitdrukking komt.
Als dit alles op een van de centrale vragen van deze tijd wordt toe
gespitst, de werkeloosheid, dan is het duidelijk dat van de instellingen
voor sociaal-cultureel werk een meer gerichte inzet wordt gevraagd.
Deze instellingen leveren een bijdrage aan nieuwe perspectieven, met
name daar waar de traditionele verwachtingen (nog) niet vervuld kunnen
worden. Het is in staat om met de deelnemers (werklozen) alternatieven
te vinden voor betaalde arbeid.
Het laatste dat van het sociaal-cultureel werk verwacht mag worden
is dat zij weigert medewerking en hulp te verlenen aan die groepen
die getroffen worden door werkloosheid, omdat een perspectief zou ont
breken. Duist in die situatie komt het er op aan de algemene functie
van het werk nader te concretiseren en toe te spitsen op de (nieuwe)
doelgroep.
B. Jeugdwerkloosheid en sociaal-cultureel werk.
Voor jeugdige werklozen en schoolverlaters begint een geheel nieuwe
periode in hun bestaan. Voor sommigen geldt dat het betrekkelijke
veilige milieu van ouders en school wordt verlaten.
Voor anderen geldt dat nog niet.
Binnen de categorie van personen die geen mogelijkheid ziet door te
stromen naar de reguliere arbeidsmarkt zijn twee te onderscheiden
groepen waar te nemen:
- een groep die in staat is om binnen de gegeven mogelijkheden en
beperkingen min of meer zinvol te functioneren;
- een groep die tot dit laatste niet in staat is.
Uiteraard geeft dit onderscheid slechts uitersten aan. De overgrote
meerderheid van jeugdigen zal zich tussen deze twee uitersten bevinden.
Ten behoeve van de verschillende groepen jeugdige werklozen dient een
gedifferentieerd pakket aan activiteiten tot stand te worden gebracht.
Voor de groep jeugdige werklozen die in staat is zelf een weg te vinden is
binnen het sociaal-cultureel werk primair de recreatieve- en ont-
moetingsfuncÉie van belang.
?f.. v - A -
Voor het merendeel van deze voorzieningen geldt dat geen bijzondere