- 12 -
De regering heeft tijdens de behandeling van de herziene Grondwet namelijk
gesteld dat de clausule "behoudens ieders verantwoordelijkheid volgens de
wet" inhoudt dat alleen de formele wetgever zonder delegatiemogelijkheid
bevoegd is tot het beperken van grondrechten en dat de formele wet zelf de
omvang van de grondrechtbepaling moet aangeven. In nogal wat publikaties
wordt de redactie van artikel 219 gemeentewet te algemeen gevonden om
hieraan te voldoen (Zie o.a. NJB 1987, blzz. 237 e.v..)
Wij menen echter, in navolging van het preadvies van de heren
mr. J.P. Bokma en nr. H.P. Vonhbgen ten behoeve van de Staatsconferen
tie 1987, dat de formele wetgever wel degelijk zelf de norm heeft aangege
ven in artikel 219 gemeentewet. De burgemeester mag alleen optreden in
geval van oproerige beweging, samenscholing of andere stoornis van de
openbare orde.
Het verbod Van delegatie zou een obstakel kunnen zijn voor de burgemeester
om krachtens artikel 220 gemeentewet een grondrecht te beperken door mid
del van een noodverordening. De Hoge Raad heeft hiervoor echter reeds een
oplossing aangedragen (HR 28 november 1950, NJ 1951, 137, Tilburgse APV).
Volgens de Hoge Raad voegt het voorschrift ex artikel 220 gemeentewet zich
als bestanddeel in in de omschrijving van de overtreding tegen het open
baar gezag van artikel 443 Sr. en het is "dus de wet (in formele zin), die
in die noodtoestand de zeer tijdelijke onderbreking van de uitoefening van
het grondrecht gedoogt".
Bij betogingen waarbij ernstige vrees voor verstoring van de openbare orde
bestaat of de verstoring daadwerkelijk plaatsvindt, kan de burgemeester
derhalve bevelen zoals bedoeld in artikel 219 of de noodverordening zoals
bedoeld in artikel 220 van de gemeentewet uitvaardigen. Dit zou in het
uiterste geval dus zelfs een verbod tot het houden van een betoging kunnen
inhouden.
Toelichting artikel 2.1.2.3 Kennisgeving betogingen (samenkomsten en
vergaderingen) op openbare plaatsen
De gemeenteraad moet een keuze maken of en zo ja voor welke van de in de
aanhef genoemde activiteiten zij een kennisgevingsstelsel wil voorschrij
ven. De meeste APV's kennen, gebaseerd op artikel 168 gemeentewet, alleen
