19 juli 1991
111/1002/709
In de provincie Noord-Brabant komen ieder jaar tussen de 300 en 400
jongeren van de 21 VSO MLK-scholen. Over de periode 1981 - 1990
kwam slechts 35 terecht op de reguliere arbeidsmarkt en werd 16
binnen de Sociale Werkvoorziening geplaatst. Bijna 30 van de school
verlaters had helemaal geen bestemming en kwam werkloos thuis te
zitten. De overigen kwamen voornamelijk in het vervolgonderwijs terecht.
In de regio Breda (RBA-gebied) zijn deze cijfers respectievelijk 40%, 10%
en 22%. Een enigszins positiever beeld. In het stedelijk gebied van Breda
zijn de problemen echter aanzienlijk groter, namelijk 19% kreeg werk, 9%
werd geplaatst binnen de Sociale Werkvoorziening en 30% werd werkloos.
Maar liefst 30% volgt in dit geval na het VSO nog ander onderwijs. Onder
zoek heeft uitgewezen dat nadien bijna de helft alsnog werkloos wordt.
In het voortgezet speciaal onderwijs worden deze jongeren voorbereid op
een baan op de reguliere arbeidsmarkt. Deze vorm van onderwijs biedt
scholing aan "zwak begaafden" die primair gericht is op het functioneren
op de arbeidsmarkt. Gemakshalve wordt deze categorie doorgaans
aangeduid met de term "licht geestelijk gehandicapt".
Zij vormen in vergelijking met "normaal begaafden" een kwetsbare en
kansarme groep op de arbeidsmarkt. Deze jongeren verliezen de concur
rentieslag van de jaarlijkse stroom schoolverlaters van het "gewone"
onderwijs. Hierdoor komen zij bij de harde kern van langdurig werkloze
jongeren terecht. Als zij namelijk na hun schoolperiode werkloos thuis
komen zitten, vervallen ze vaak in apathie en verliezen ze hun moeizaam
aangeleerde kennis en vaardigheden zeer snel. Dat maakt hun kans om
een baan te krijgen nog kleiner. Het is dus van groot belang dat zij direct
na het verlaten van de school een bestemming hebben. Is dat niet het
geval, dan dienen zij direct in een "traject naar werk" geplaatst te worden.
Voor ongeveer 75% is functioneren op de "vrije" arbeidsmarkt heel reëei.
Voor ongeveer 25% is een "beschermde arbeidsplaats" noodzakelijk. Een
jaar of tien geleden kon landelijk ongeveer 50% nog een plaats op de
reguliere arbeidsmarkt bemachtigen.
De problematiek is ook buiten de regio Breda niet onopgemerkt gebleven.
Zowel provinciaal als landelijk houdt het de gemoederen van organisaties
en bestuurders bezig. In de Tweede Kamer werd in 1986 middels een
kameruitspraak om maatregelen gevraagd. Naast het Arbeidsproject in
Breda is in Brabant een aantal andere initiatieven ontwikkeld volgens een
concept dat ontwikkeld werd door het PSW. Dergelijke projecten zijn ook
gestart in Eindhoven, Vught/Boxtel, Tilburg en Helmond. Alle projecten
hebben een regionale functie en zijn bijzonder succesvol met plaatsing
van jongeren.
Uit ervaring blijkt dat door intensieve individuele begeleiding naar en op
de werkvloer goede resultaten te behalen zijn. Deze begeleiding is de
laatste tijd meer methodisch vormgegeven. De methode, "individuele
trajectbegeleiding" geheten, gaat uit van een individuele aanpak waarbij
2
Arbeidsproject
voor VSO MLK schoolverlaters
