Werkingssfeer
Leges zijn vergoedingen voor geleverde diensten, bijvoorbeeld het behandelen
van een aanvraag voor een bouwvergunning. Alle gemeentelijke leges tezamen
mogen volgens het bepaalde in de Gemeentewet niet meer bedragen dan de
kosten voor het leveren van de betreffende diensten. Bij die kosten mogen een
aantal indirecte zaken meegenomen die betrekking hebben op de geleverde
diensten, zoals bijvoorbeeld de overhead in de uurtarieven van de betreffende
ambtenaren, (zie circulaire 90/24 van de VNG). Kosten die gemaakt worden in
het algemeen belang in plaats van in het belang van een klant, komen niet
voor legesheffing in aanmerking. Ook niet de kosten die voortvloeien uit enige
andere wettelijke taken van de gemeente.
Relatie prijs - produkt
Leges dekken de kosten die de gemeente maakt, het is van groot belang om
die kosten te drukken. In de praktijk blijkt dat de leges voor een
bouwvergunning bij de verschillende gemeenten uiteenlopen tussen de 10 en
de 25 promille van de bouwsom. Kleinere gemeenten zijn vaak goedkoper dan
grotere. Hun kosten zullen ook lager zijn omdat ze doorgaans met minder
ingewikkelde gebouwen te maken krijgen. De ambtelijke organisatie is dan ook
vaak eenvoudiger. En vaak zal een kleine gemeente, gezien de aard en de
omvang van de bouwwerken, niet toekomen aan controles die een grotere
gemeente wel verricht (constructieve veiligheid bijvoorbeeld) en waar zo'n
grotere gemeente door zijn hoger kennisniveau in de praktijk ook meer
verantwoordelijk voor wordt gesteld bij onverhoopte calamiteiten.
Breda zit met 17,5 promille (legesverordening 94) op een redelijk peil.
Toch is het belangrijk om de kosten voor de burger goed te beheersen en zo
laag mogelijk te houden; en tegelijk de dienstverlening op peil te houden.
Om de prijs - kwaliteit verhouding te kunnen beheersen is een directe
koppeling tussen kosten en opbrengsten een belangrijke voorwaarde.
Kostenfactoren
Factoren die van invloed zijn op de kosten voor de behandeling van een
aanvraag liggen voor een deel in de aard van de aanvraag en voor een deel in
de organisatie die de aanvraag behandelt.
Een efficiënte organisatie bestaat uit enthousiaste energieke ambtenaren, jong
en met jarenlange ervaring, veel specialistische vakkennis, een grote
veelzijdigheid, een laag loon, en het mogen er vooral niet teveel zijn; er moet
ook een flinke werkvoorraad zijn maar toch geen grote achterstanden en een
korte doorlooptijd per aanvraag is een must gelet op de fatale termijnen.
Deze organisatie is per definitie onbereikbaar, maar niettemin toch een goed
baken om op te koersen. Voor de huidige formatie van BWT betekent het dat
de omvang moet worden afgestemd op de werkvoorraad zonder "pieken" en
dat voor de pieken, gezien de fatale afhandelingstermijnen, tijdelijk personeel
moet kunnen worden ingehuurd. Ook betekent het dat er binnen de formatie
wellicht meer variatie in functie en beloning moet worden ingebouwd, e.e.a.
binnen de door de gemeente gestelde kaders.
Overigens moet worden opgemerkt dat de huidige omvang van de formatie
van bouw- en woningtoezicht voor wat betreft de basisbezetting naar
verwachting beslist niet ver verwijderd is van zo'n optimum. In 1993 en 1994
is i.v.m. pieken al extra personeel ingehuurd. In 1995 zal onderzocht worden
hoe hoog deze basisbezetting moet zijn.
RO/EZ VSO Bouw- en woningtoezicht
3