Gemeente Breda
GEMEENTE BREDA
RAADSVOORSTEL 1995/258
Registratienummer 958003468
Dienst/afdeling SAW/SZ
Betreft: Vaststelling Verordening Algemene bijstand gemeente Breda 1996
Inleiding
De Herinrichting Abw
Met ingang van 1 januari 1996 treedt de nieuwe Algemene bijstandswet in
werking. De regels voor bijstandsverlening veranderen daarmee ingrijpend,
er wordt wel gesproken van de 'herinrichting van de bijstandswet'
Doelstelling van deze herinrichting:
- betere uitvoerbaarheid en handhaafbaarheid, met name door vereenvoudi
ging en vermindering van regelgeving;
- tegengaan van uitkeringsfraude;
- bevorderen van de zelfstandige bestaansvoorziening, zeker ten aanzien
van langdurig werklozen;
- verder gaan op de weg van de sluitende aanpak van werkloosheid onder
jongeren
Veranderde normensystematiek
De vereenvoudiging en vermindering van de regelgeving is vooral doorgevoerd
op de regels voor de hoogte van de uitkering. Het Bijstandsbesluit lande
lijke normering (BLN) wordt ingetrokken. De hoogte van de uitkering wordt
in de wet geregeld, maar de wetgever is daarbij heel terughoudend geweest:
de nieuwe wet kent nog maar een beperkt aantal uitkeringsnormen. Enerzijds
worden er normen gegeven voor jongeren tot 21 jaar. Daarbij is aangesloten
op het niveau van de kinderbijslag, mede gelet op de wettelijke onderhouds
plicht van ouders. In bijzondere omstandigheden kunnen burgemeester en
wethouders aanvullende (bijzondere) bijstand verstrekken. Als uitgangspunt
geldt echter de wettelijke norm als bestaansminimum.
Anderzijds wordt, voor belanghebbenden vanaf 21 jaar, voorzien in (slechts)
drie 'basisnormen' voor een gezin, voor een alleenstaande en voor een
alleenstaande ouder. Voor het gezin blijft een uitkering op het niveau van
het netto minimumloon wettelijk vastgelegd. De basisnormen voor een
alleenstaande en een alleenstaande ouder worden echter met 20% verlaagd,
ten opzichte van de huidige BLN-normen. De basisnorm voor een alleenstaande
komt daarmee op 50% van de norm voor een gezin.
Op de basisnorm kan echter een toeslag worden verstrekt, resp. de basisnorm
kan in bepaalde gevallen worden verminderd. De gemeente bepaalt in welke
gevallen en in welke mate toeslag wordt verstrekt of uitkering wordt
verminderd. De gemeente is dus vanaf 1996 beleidsverantwoordelijk. Vanaf
1999 is de gemeente ook budgettair verantwoordelijk voor de toeslagen:
vanaf dat jaar wordt de toeslag gedecentraliseerd; tot 1999 kan deze voor
90% gedeclareerd worden.
De herinrichting van de Algemene Bijstandswet moet uiteindelijk leiden tot
een besparing op de bijstandsuitgaven van 380 miljoen. Een deel van deze
besparing wordt verwacht uit de gewijzigde normensystematiek.
Toeslagen en verlagingen
De beperkte basisnorm voor de alleenstaande (ouder) is een resultaat van
het streven naar beperking van partnerfraude. Immers: als twee alleenstaan
den een gezamenlijke huishouding voeren, is in de nieuwe situatie de
basisnorm even hoog als die voor een gezin. Met het toeslagenstelsel wordt
de gemeente verantwoordelijk gemaakt voor beheersing van oneigenlijk
gebruik en misbruik van uitkering in verband met woon- en leefvormen.
Juist vanwege de diversiteit in woon- en leefvormen is het BLN in de loop
der jaren verworden tot een woud van regels, toegesneden op de verschillen
de situaties. De mate waarin kosten gedeeld konden worden met 'medebewo-
1
