4. Aansprakelijkheid van de wegbeheerder.
5. Nieuwe mogelijkheden in de verlichtingstechniek.
5.1 Categorie 1, hoofdwegen.
u,
Qiuck Scan Beleidsplan Openbare Verlichting 1990 -1997 Gemeente Breda.
Waren in het-verleden argumenten als het bevorderen van de openbare veiligheid en de verkeersveilig
heid voor gemeenten en andere wegbeheerders redenen om voor een goede openbare verlichting te zor
gen, met het van kracht worden van de nieuwe versie van het Burgerlijk Wetboek in 1992, kan ook de
juridische aansprakelijkheid van de wegbeheerder voor de veiligheid een argument zijn, om voldoende
aandacht aan een goede verlichting te schenken.
Volgens het huidige Burgerlijk Wetboek is namelijk de wegbeheerder aansprakelijk voor schade als de
weg, inclusief de openbare verlichting, niet voldoet aan de eisen die men daaraan in de gegeven omstan
digheden mag stellen en daardoor gevaar voor personen of zaken oplevert. Vóór 1992 kon de benadeelde
slechts beroep doen op de algemene regels omtrent de onrechtmatige daad en diende aan te tonen dat de
wegbeheerder in verwijtbare zin nalatig of onzorgvuldig was geweest. Onder het nieuwe recht is deze
schuldverantwoordelijkheid omgezet in een risico-aansprakelijkheid. Dat wil zeggen dat de weggebrui
ker niet meer de schuld van de wegbeheerder maar 'slechts' de gevaarlijke toestand van de
weg(uitrusting) en het daardoor intreden van het gevaar hoeft aan te tonen.
Deze nieuwe bepaling zal sneller tot aansprakelijkheid van de wegbeheerder leiden dan vroeger het geval
was. Het is dan ook van belang rekening te houden met het gevaar dat de weg, de weguitrusting, of ob
stakels kunnen opleveren.
In het verlichtingsstructuurplan 1989, zijn uitgangspunten geformuleerd voor de verlichting van de ver
schillende categorieën wegen en situaties. De aangegeven kwaliteitseisen voor de verlichting, zijn nog
steeds van kracht en komen overeen met de huidige aanbevelingen. Met nieuwe typen lampen en betere
armaturen zijn echter andere oplossingen mogelijk dan in het structuurplan zijn vermeld.
Hierna is daarom opnieuw een overzicht gegeven van de verschillende categorieën, de daarbij behorende
verlichtingseisen en de huidige mogelijkheden om aan die verlichtingseisen te voldoen. In een bijlage zijn
verklaringen opgenomen van de belangrijkste lichttechnische begrippen en afkortingen.
Hoofdwegen zijn de drukke verkeerswegen met meer dan 7.500 motorvoertuigen per etmaal. Het zijn
bijvoorbeeld de invalswegen vanaf de autosnelwegen om de stad. Voor deze categorie gelden de volgen
de verlichtingseisen:
Lgem.
Uo
Met fietsers op de rijbaan
1 cd/m2
>0,4
>0,6
Zonder fietsers op de rijbaan
0,7 cd/m2
>0,4
>0,6
Behalve met lagedruk natriumlampen (sox), zijn tegenwoordig ook goede oplossingen mogelijk met ho-
gedruk natriumlampen (son). Hoewel deze lampen een iets lager rendement hebben kan het uitgestraalde
licht van de vrijwel puntvormige lichtbron door de armaturen beter verdeeld worden over het te verlich
ten oppervlak. In bepaalde situaties kan daardoor een efficiëntere oplossing bereikt worden dan met de
toepassing van de lagedruk natriumlampen mogelijk is. Een ander voordeel van de hogedruk natrium-
lamp is de betere weergave van kleuren.
Rapport 126-01-101
juli 1997
5