Gemeente Breda
Raadsvoorstel
Registratienr: 18404]
Dienst/afdeling: WAM
Betreft:
Inleiding
Voorstel
Motivering/Toelichting
Aantal bijlagen:
Verzoek/voorstel tot aanwijzing van buitenplaats Weilust als beschermd monument in het kader van
de Monumentenwet 1988.
Enige tijd geleden heeft de Rijksdienst voor de Monumentenzorg (RDMZ) een verzoek/voorstel gericht
aan de gemeente Breda tot aanwijzing van het complex Weilust (Heusdenhoutseweg 21) als
beschermd monument in de zin van de Monumentenwet 1988.
Dit verzoek komt voort uit de 'verfijningsoperatie historische buitenplaatsen'. Het betreft hier een
project van de RDMZ waarin over het hele land ongeveer 450 buitenplaatsen worden aangewezen.
De selectie van buitenplaatsen is gemaakt door een commissie van de Raad voor Cultuur in opdracht
van de minister.
Over het verzoek/voorstel wordt behalve door de gemeenteraad tevens advies uitgebracht door
Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant en door de Raad voor Cultuur.
De Staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen positief te adviseren inzake de
aanvraag om het complex Weilust in te schrijven in het register van beschermde rijksmonumenten.
Het voorstel van de RDMZ is voortgekomen uit de in uitvoering zijnde 'verfijningsoperatie' voor
historische buitenplaatsen, waarbij - naar de thans gehanteerde maatstaven - wordt onderzocht of de
bestaande bescherming op grond van de wet toereikend kan worden geacht danwel of een duidelijker
en meer omvattende belangenaanduiding vanuit oogpunt van monumentenzorg wenselijk of
noodzakelijk is.
De begripsomschrijving van een historische buitenplaats luidt:
"Een historische buitenplaats is aangelegd. Zij kan deel vormen van een landgoed. Het geheel wordt
met name gevormd door een in oorsprong versterkt huis, een kasteel, buitenplaats of landhuis, met
bijgebouwen, omgeven door tuinen en/of park met een of meer van de volgende onderdelen, zoals
grachten, waterpartijen, lanen, boomgroepen, parkbossen, (sier)weiden, moestuinen, ornamenten.
De samenstellende onderdelen, een ensemble vormend, van terreinen (met beplantingen), lanen,
waterpartijen en -lopen, gebouwen, bouwwerken en tuinornamenten zijn door opzet of ontwerp van
een tuin en park en het (utilitair) gebruik historisch en architectonisch met elkaar verbonden en
vormen zo één onlosmakelijk geheel.
Onderdeel van een historische buitenplaats vormen die gebouwen, bouwwerken en tuinornamenten,
die compositorisch deel uitmaken van het ontwerp of opzet en inrichting van de tuin- en/of parkaanleg
danwel dienen voor gebruik in samenhang met de oorspronkelijke bestemming".
Omschrijving complex
Weilust is een kleine buitenplaats, waarvan het huis, de Vlaamse schuur en een tweede houten
schuur zijn geregistreerd als Rijksmonument. De omgrachting, het terrein en de tuinaanleg zijn niet
beschermd.
Voorgangers van het huidige huis Weilust worden reeds in de 15e eeuw vermeld. In de 17e eeuw is er
sprake van een boerderij, waarschijnlijk voorzien van een herenkamer. Tot in de 18e eeuw droegen de
plaats, en in het bijzonder het huis, in hoofdzaak een agrarisch karakter. Tussen 1720 en 1733 werd
een herenhuis gebouwd aan de boerderij. In 1787 werd de eerste steen gelegd voor de bouw van het
huidige huis. Het werd tegen de (sinds 1968 niet meer bestaande) boerderij aangebouwd. Daarbij
werden wellicht onderdelen van het oude huis geïncorporeerd. Het interieur bevat in hoofdzaak de
oude structuur (kelder, indeling begane grond), balklagen en kappen. Van uitzonderlijk belang is de
uitmonstering van de herenkamer met beschilderde wandbespanningen waarop landelijke taferelen
zijn afgebeeld.
De buitenplaats als geheel droeg tot de aanleg van de nieuwbouwwijk Heusdenhout een agrarisch
karakter.
-1-
