- 20 -
De eenheid zal zijn voedingsbodem moeten vinden in een sterk gevoel van
verbondenheid. Dit alles is een zeer moeilijke taak. Toch is het van
enorm belang, ondanks alle moeilijkheden, dat wij blijven gelogen in
West-Europa-r De West-Europese geest zoals die o. a. merkbaar is in de
Europese gemeenschappen is misschien nog niet wat we er ons van hadden
voorgesteld. Toch begint er iets te kiemen. Van een verdere ontwikkeling
van deze kiem hangt alles af en de vraag is nu maar of de voorwaarden
voor deze groei gunstig zullen zijn. Of een V/est-Europese geest tot
verdere ontwikkeling zal kunnen komen, hangt voornamelijk vanaf, of wij
het gemeenschappelijke" zullen kunnen vinden, datWbst-Europa tot een
waarachtige gemeenschap zal kunnen maken, of wij daarvoor de nodige geest
drift weten te wekken, of wij iets wakker zullen roepen van een roepings
besef, dat aan West-Europa de innerlijke kracht zal geven om staande
te blijven.
De gemeente kan - ik heb dat al aens eerder betoogd zie de notulen
van onze vergadering van 29 november 19^3 blz8) een belangrijke rol
spelen bij de opvoeding tot burgerzin, mits haar de nodige bewegings
vrijheid wordt gelaten en de gemeente zich zelf bewust is van haar
funktiedie door de vroegere dirkteur van de Union internationale
des villes", de belgische Senator Emile Vinck, zo kernachtig werd om
schreven als te zijn centres d'activite' oü se forment les citoyens.
Als deze burgerzin niet verder reikt dan tot de grenzen van de eigen
gemeente, dan schiet hij als het om West-Europa gaat ongetwijfeld te
kort, De Zwitser eeschrijver Adolf Gasser heeft een boek geschreven ge
titeld Gemeindefreiheit als Rettung Eurppas. De schrijver kent zeer
grote waarde toe aan een ruime bewegingsvrijheid van de gemeenten. Als
men deze niet aandurft, kan er naar zijn mening, welke steunt op een
uitvoerig onderzoek, dat zich tot diep in de historie uitstrekt, van
politieke, sociale en morele gezondheid in Europa geen sprake zijn. De
gedachten die hij ontwikkelt zijn ontgetwijfeld gedurfd en voor gemeen
tebesturen ongemeen aantrekkelijk. Het is jammer, dat de bewijsvoering
zo miniem is en het boek na lezing een teleurstellende indruk achterlaat.
Wij moeten de lijn van burger over gezin, vereniging, kerk, gemeente en
staat doortrekken naar de West-Europese volkerengemeenschap. Een op
voeding tot burgerzin. die dit einddoel niet nastreeft schiet in deze
tijd schromelijk tekort.
Decentralisatie kan een desintegrerende werking hebben en dat zou ge
zien de omstandigheden waaronder wij thans leven niet juist zijn. De
lagere organen dienen ervan doordrongen teZclèR hun werkzaamheid slechts
volle vrucht kan dragen, als zij deze verrichten in het besef ruimer*
belangen te dienen, dan alleen die van de gemeente die aan hun zorgen is
toevertrouwd, Zo opgevat kan m. i. Meneeer de Voorzitter decentralisa
tie ook een nuttig effect hebben, omdat zij de lagere corporaties actief
inschakelt in arbeid, welke aan het welzijn der volksgemeenschap is ge
wijd.
Een eendrachtig, doelbewust, door eigen roeping gedragen West-Europa is
een waarborg voor de wereldvrede; het zal bovendien wanneer het erin
slaagt sociale gerechtigheid en geestelijke vrijheid tot een organische
verbinding te brengen, aan het overige de 1 van de wereld een voorbeeld
stellen, maar toch minstens een diepe indruk doen achterlaten.
Het moge dan ook voor gemeentebesturen een stimulans zijn te weten, dat
zij door hun taak vanuit dit gezichtspunt te vervullen, niet alleen
plaatselijke politiek bedrijven maar ook een belangrijke bijdrage leverer
tot de lands- en Westeuropese politiek.
Meneer de Voorzitter het komt mij voor dat het wellicht zijn nut kan
hebben om in het Overleg dit eens ter discussie te breggen, en zich ook
eens te bezinnen over de vraag wat de gemeente - en nu denk ik speciaal
in samenwerking met de scholen en de jeugdraden kan doen - om de viering
van de dag van Europa het volgend jaar wat meer cachet te geven.
-Meneer -
