- 2 -
gewestelijke brandweer en tot voor kort een gewestelijk uitzendbureau. Daar waar
het betreft ordeningszaken valt te wijzen met name op de taak die het stadsgewest
heeft op het gebied van de Ruimtelijke Ordening,toegespitst op de samenstellende
elementen wonen, werken, verkeer en recreatie.
Sinds ongeveer 10 jaren vindt er in ons land een bezinning plaats omtrent wat men
noemt de bestuurlijke reorganisatie. Voortgekomen uit onvrede ontrent het functio
neren van de bestaande bestuursorganen in een steeds complexerwordende samenleving
beoogt de bestuurlijke reorganisatie enerzijds de efficiëntie van die organen te
verhogen, anderzijds het beeld van de bestuurlijke organisatie voor de burger door
zichtiger te makenVerschillende kabinetten hebben in de loop van de jaren reorgani
satie-voorstellen in discussie gebracht doch tot dusverre is niet gebleken van
eensgezindheid omtrent die voorstellen.
Het laatste voorstel van minister Wiegel beoogt enerzijds het aantal provincies
te vergroten tot 17, anderzijds middels samenvoeging van gemeenten het aantal
gemeenten te verkleinen.
Dit voorstel vindt geen genade, noch in politieke kring noch op het niveau van
de bevolking. Te wijzen valt daarbij met name op de krachtige reactie die vanuit
Brabant is gevoerd tegen de driedeling van deze provincie
Ook Uw Raad heeft zich uitgesproken voor het behoud van die ene provincie Noord-
Brabant, het behoud van de bestaande gemeenten als de bestuurlijke organisatievorm
die nog herkenbaar is voor de burger alsmede beperking van het Stadsgewest als ver
lengd lokaal bestuur. Dit laatste als reactie op intenties binnen het dagelijks
bestuur van het stadsgewest om uit te groeien tot de mini-provincie West-Brabant.
Nog onlangs, bij de behandeling van de begroting 1980 van het stadsgewest,hebt U
bovendien uitgesproken dat er een nieuwe bezinning dient plaats te vinden omtrent
het functioneren van het stadsgewest. Vooralsnog dienen in verband hiermede geen
bevoegdheden c.q. taken te worden overgedragen van gemeente aan stadsgewest.
Deze bezinning is temeer geboden omdat het gevaar bestaat - en de ontwikkelingen
in andere stadsgewesten tonen dat aan - dat het stadsgewest uitgroeit tot een
regelend, toezicht houdend orgaan in plaats van coördinerend samenwerkingsorgaan.
Als extra dimensie komt daar nog bij het gevaar dat de stadsgewestraad een poli
tiek orgaan wordt dat wil zeggen waar politieke partij-vorming plaatsvindt in
plaats van intergemeentelijke fraktie-vorming. Toegeven aan de druk' tot politieke-
partijvorming die hier en daar wordt uitgeoefend betekent dat de gewestraad
steeds verder af-groeit van de gemeenten als samenstellend orgaan van de gewest
raad.
De greep vanwege de gemeenten op het gewestelijk gebeuren zal daarmede verdwijnen
hetgeen betekent dat de gemeenten een orgaan tegenover zich krijgen in plaats van
naast zich. Een politiek fundament als basis van handel van de gewestraad leidt
tenslotte onherroepelijk tot rechtstreekse verkiezingen van de leden van de gewest
raad, waardoor alsdan de band tussen gemeenten en gewestraad algeheel wordt door
gesneden.
Naar de mening van de zuid-fraktie pleit het voorgaande voor de bevoegdheid van
de in het gewest samenwerkende gemeenten om ook het dagelijks bestuur samen te
stellen. Vanaf het ontstaan van het stadsgewest Breda kent de gewestraad territo
riale fraktie-vorming. Vanaf het begin hebben bij wijze van gentleman's agreement
alle territoriale frakties kandidaten aangewezen voor het dagelijks bestuur die
verder bij gentleman's agreement door de gewestraad als lid werden benoemd.
Wij achten het met de zuid-fraktie een goede zaak dat dit gentleman's agreement
thans wordt geformaliseerd middels kiesregels in het statuut van het stadsgewest.
Daartoe heeft de zuid-fraktie in de gewestraadsvergadering van 19 september j.l.
voorgesteld öm enerzijds het aantal d.b.-leden te verkleinen doch anderzijds
de territoriale frakties het recht van voordracht toe te kennen in plaats van
het recht van aanbeveling. Aldus behouden de territoriale frakties hun invloed
op de samenstelling van het dagelijks bestuur en wordt voorkomen dat de gewest
raad een territoriaal kandidaatstelling desavoueert. De gewestraad heeft het
voorstel van de zuid-fraktie ten aanzien van het voordrachtsrecht van de territo
riale frakties niet overgenomen hetgeen betekent dat thans door d.b. van het
stadsgewest wordt voorgesteld de stadsgewestregeling als volgt te wijzigen.